Trung Quốc đã chính thức khởi công xây dựng một con đập thủy điện khổng lồ trên cao nguyên Tây Tạng, với tham vọng biến nó trở thành một trong những cơ sở thủy điện lớn nhất thế giới. Tại thành phố Nyingchi, thuộc khu tự trị Tây Tạng, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường đã công bố quyết định khởi công dự án vào ngày 19/7.
Dự án này nằm ở hạ lưu sông Yarlung Tsangpo, dòng sông quan trọng chảy qua Tây Tạng và sau đó trở thành sông Brahmaputra, chảy qua Ấn Độ và Bangladesh trước khi đổ ra biển. Được lên kế hoạch từ năm 2020, dự án là một phần trong kế hoạch phát triển 5 năm của Trung Quốc nhằm khai thác tối đa tiềm năng thủy điện của cao nguyên Tây Tạng.
Sau khi được phê duyệt vào tháng 12 năm ngoái, dự án đã sẵn sàng để bắt đầu triển khai. Với công suất sản điện dự kiến lên đến 300 tỷ kilowatt-giờ mỗi năm, gấp ba lần công suất của đập Tam Hiệp, đây sẽ là một trong những dự án thủy điện lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, dự án đã gây ra những lo ngại ở Ấn Độ và Bangladesh về vấn đề an ninh nguồn nước và lương thực, cũng như việc di dời dân cư và tác động môi trường.
Trung Quốc đã khẳng định rằng dự án đã trải qua các đánh giá khoa học nghiêm ngặt và sẽ không gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường sinh thái, ổn định địa chất hay quyền sử dụng nguồn nước của các quốc gia hạ lưu. Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng cho biết rằng dự án có thể hỗ trợ công tác phòng chống thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu tại các khu vực hạ lưu.
Dự án này bao gồm 5 nhà máy thủy điện bậc thang, với tổng mức đầu tư ước tính khoảng 1.200 tỷ nhân dân tệ (tương đương 167 tỷ USD). Dự án chủ yếu sẽ cung cấp điện ra ngoài Tây Tạng, đồng thời cũng đáp ứng nhu cầu sử dụng trong khu vực.
Tập đoàn China Yajiang, một doanh nghiệp nhà nước mới được thành lập, sẽ là chủ đầu tư của dự án này. Động thái này đã thúc đẩy Ấn Độ đẩy nhanh tiến độ các dự án thủy điện của riêng mình trên sông Brahmaputra tại Arunachal Pradesh, nhằm khẳng định quyền sử dụng nguồn nước.
Theo báo cáo của các phương tiện truyền thông, dự án đập thủy điện này đã thu hút sự quan tâm của cộng đồng quốc tế, đặc biệt là các quốc gia ở hạ lưu sông Brahmaputra.
Các chuyên gia dự đoán rằng, khi hoàn thành, dự án này sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc đáp ứng nhu cầu năng lượng của Trung Quốc, nhưng cũng đặt ra thách thức về quản lý và bảo vệ môi trường.