Ngày 18/7, tại Hà Nội, Viện Tư vấn phát triển (CODE) đã phối hợp với các đơn vị tổ chức ‘Diễn đàn Net Zero Việt Nam 2025: Thị trường carbon trong kỷ nguyên mới’. Diễn đàn này nhắm tới việc cập nhật những xu hướng mới nhất liên quan đến mục tiêu Net Zero trên thế giới cũng như hành trình mà Việt Nam đang thực hiện để đạt được mục tiêu này thông qua việc chuyển đổi chính sách, thể chế, cũng như các hành động và sáng kiến cụ thể.
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang ngày càng trở nên nghiêm trọng, Việt Nam là một trong những quốc gia chịu tác động nặng nề nhất. Tại Hội nghị lần thứ 26 của các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về Biến đổi khí hậu (COP26), Việt Nam đã cam kết sẽ đạt được mục tiêu Net Zero vào năm 2050. Để thực hiện cam kết này, Việt Nam sẽ triển khai nhiều giải pháp lớn nhằm cắt giảm lượng khí thải trong các lĩnh vực như công nghiệp, nông nghiệp, giao thông và năng lượng. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng sẽ tập trung vào việc phát triển các nguồn năng lượng tái tạo như điện gió, điện mặt trời và áp dụng các biện pháp để tăng cường hiệu quả sử dụng năng lượng.
TS Lê Xuân Nghĩa, Viện trưởng Viện Tư vấn phát triển, cho rằng việc cam kết đạt được Net Zero là hết sức cần thiết. Mục tiêu này không chỉ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu mà còn thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang một mô hình phát triển xanh. Hơn nữa, việc cam kết này cũng giúp Việt Nam tăng cường hợp tác quốc tế và thu hút các nguồn lực đầu tư cần thiết cho việc đạt được các mục tiêu phát triển.
‘Hành trình đến Net Zero của Việt Nam không còn dài. 25 năm tới đây sẽ là một chặng đường đầy thách thức khi chúng ta phải thực hiện nhiều mục tiêu kép, vừa nỗ lực giảm phát thải vừa nỗ lực đạt mục tiêu tăng trưởng cao để vươn tới là quốc gia phát triển, có thu nhập cao. Quá trình này rất cần sự tham gia và hỗ trợ mạnh mẽ của cả cộng đồng’, Tiến sĩ Lê Xuân Nghĩa nhấn mạnh.
Diễn đàn sẽ tập trung vào việc cập nhật những xu hướng mới nhất liên quan đến mục tiêu Net Zero trên thế giới cũng như hành trình mà Việt Nam đang thực hiện. Thông qua diễn đàn, các chuyên gia sẽ thảo luận về các chuyển động chính sách, thể chế, hành động và các sáng kiến, thực tiễn trong lĩnh vực kinh tế, xã hội, môi trường và công nghệ. Một trong những vấn đề trọng tâm được thảo luận tại diễn đàn là thị trường carbon, bao gồm việc xây dựng Nghị định về trao đổi quốc tế kết quả giảm phát thải cho các ngành đang cần thực hiện nghĩa vụ phát thải khí nhà kính và tín chỉ carbon.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang xây dựng Nghị định về trao đổi quốc tế kết quả giảm phát chỉ cho các ngành đang cần thực hiện nghĩa vụ phát thải khí nhà kính và tín chỉ carbon. Trong khi đó, Bộ Tài chính đã trình Thủ tướng Chính phủ xem xét và phê duyệt Nghị định về Sàn giao dịch carbon. Sàn giao dịch này sẽ tập trung vào việc quản lý và giao dịch các tín chỉ carbon trong nước theo tiêu chuẩn trong nước, đồng thời tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế.
Phân tích về khuôn khổ pháp lý để phát triển bền vững tại Việt Nam, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đình Thọ, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách nông nghiệp và môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết: Thị trường carbon tại Việt Nam đang trong giai đoạn hình thành nền móng, với hành lang pháp lý bước đầu khá rõ ràng. Các chủ thể liên quan đã bắt đầu tiếp cận và tham gia vào thị trường này.
Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khoảng trống pháp lý cần được lấp đầy thông qua hệ thống hướng dẫn kỹ thuật chi tiết. Năng lực quản lý, giám sát và triển khai ở cấp địa phương và doanh nghiệp cần được tăng cường thông qua các chương trình đào tạo bài bản và cơ chế hỗ trợ chuyên môn. Mô hình sàn giao dịch carbon cần được xây dựng theo tiêu chuẩn quốc tế, bảo đảm tính công khai, minh bạch và hiệu quả giao dịch.