Sự vắng mặt đáng chú ý của tên lửa hành trình Kalibr trong các hoạt động quân sự gần đây của Nga tại Ukraine đã đặt ra nhiều câu hỏi về chiến thuật tác chiến và năng lực quân sự của Nga, đặc biệt là trong lĩnh vực hải quân. Tên lửa Kalibr từng là một phần quan trọng trong kho vũ khí của Nga, được sử dụng để tấn công các mục tiêu sâu trong lãnh thổ Ukraine, với tầm bắn ấn tượng lên tới 2.600 km và khả năng mang đầu đạn nặng 500 kg.
Trong một thời gian dài, tên lửa Kalibr giữ vai trò chủ lực trong các cuộc tấn công của Nga nhằm vào Ukraine. Tuy nhiên, tần suất xuất hiện của loại tên lửa này trên chiến trường đã giảm đáng kể trong những tháng gần đây. Các chuyên gia quân sự Nga cho rằng sự thay đổi trong chiến thuật và những hạn chế của hải quân là nguyên nhân chính dẫn đến việc giảm sử dụng tên lửa Kalibr.
Hạm đội Biển Đen của Nga đang đối mặt với nhiều thách thức và mối đe dọa, đặc biệt là từ các phương tiện không người lái trên biển của Ukraine. Điều này buộc hải quân Nga phải điều động các tàu chiến ra xa khỏi khu vực hoạt động thông thường, làm giảm hiệu quả tầm hoạt động của tên lửa Kalibr và tạo ra sự phức tạp trong việc phóng tên lửa từระยะ xa.
Một yếu tố quan trọng khác là khả năng phòng không của Ukraine đã tăng cường đáng kể nhờ vào các hệ thống phòng không tiên tiến từ phương Tây, như Patriot và IRIS-T. Những hệ thống này đã khiến tên lửa Kalibr trở nên dễ bị ngăn chặn hơn. Từ góc độ kinh tế – quân sự, các chuyên gia Nga đặt câu hỏi về tính hợp lý của việc sử dụng tên lửa Kalibr đắt đỏ, trong khi các thiết bị rẻ hơn như UAV tự sát có thể mang lại hiệu quả tương đương.
Song song với việc giảm sử dụng tên lửa Kalibr, vai trò của tên lửa hành trình Kh-101 ngày càng trở nên nổi bật. Với nhiều biến thể hơn và khả năng linh hoạt trong việc lựa chọn loại đầu đạn phù hợp với từng mục tiêu cụ thể, tên lửa Kh-101 tỏ ra vượt trội, đặc biệt khi được phóng từ máy bay ném bom chiến lược. Điều này cho phép Nga thực hiện các đòn tấn công chớp nhoáng với độ chính xác cao.
Theo báo cáo của tình báo Ukraine, quân đội Nga đang ưu tiên sản xuất tên lửa hành trình Kh-101 hơn Kalibr. Với sản lượng khoảng 195 tên lửa mỗi tháng, bao gồm 60 tên lửa Iskander-M, 60 tên lửa Kh-101, và 30 tên lửa Kalibr, sự dịch chuyển này phản ánh chiến lược điều chỉnh của Nga trong việc tập trung vào các năng lực tấn công linh hoạt và hiệu quả hơn.
Tóm lại, sự vắng mặt của tên lửa Kalibr trong xung đột Ukraine gần đây không chỉ phản ánh những thách thức mà hải quân Nga đang đối mặt mà còn cho thấy sự thay đổi trong chiến thuật và ưu tiên quân sự của Nga. Việc chuyển hướng sang các giải pháp như tên lửa Kh-101 và UAV tự sát cho thấy nỗ lực của Nga trong việc thích nghi với môi trường chiến tranh hiện đại và tối ưu hóa khả năng quân sự của mình.
