Khi mùa thi đến, không chỉ các sĩ tử mà cả phụ huynh cũng cảm nhận được áp lực và căng thẳng. Tuy nhiên, một số người đã vô tình bị lôi kéo vào “thị trường ngầm” của tâm linh, nơi mà các chiêu trò trục lợi đã biến tướng thành công cụ. Trên các nền tảng mạng xã hội như TikTok, Facebook, YouTube, hàng loạt các buổi livestream bói bài tarot, xem lá số tử vi mùa thi, dự đoán ngày thi cát hung đã xuất hiện.

Những “cô đồng online”, “thầy tarot”, “thầy tử vi AI” sẵn sàng phán đoán vận may – xui, bài thi dễ – khó, ngành học có hợp mệnh hay không. Chỉ cần một click chuột hay vuốt điện thoại, hàng nghìn học sinh chuẩn bị thi tốt nghiệp THCS, THPT và xét tuyển đại học đã rơi vào vòng xoáy hoang mang tâm lý. Nhiều em học sinh đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi những phán đoán này, dẫn đến mất tập trung, lo âu và thậm chí là mất ngủ.

Phạm Mai Hoa, học sinh lớp 12 Trường THPT Đống Đa (Hà Nội) chia sẻ rằng cô bắt đầu xem bói bài tarot trên TikTok từ tháng 4. Người ta nói với cô rằng cô sẽ bị rớt vì không đủ nghị lực. Cô bị ám ảnh câu đó suốt, học hành mất tập trung, ngủ cũng mơ thấy mình rớt đại học. Tương tự, Đặng Ngọc Chung, 15 tuổi (Bắc Ninh) chuẩn bị thi tốt nghiệp THCS, sau khi bị một thầy tarot “phán online” rằng “năm nay mệnh không tốt, thi trượt là chắc”, em sợ đến mức mất ngủ, ăn không ngon.

Hiện tượng “dịch vụ tâm linh mùa thi” cũng nở rộ với các dịch vụ như viết sớ cầu thi, lập đàn đỗ đạt trọn gói, bút thi may mắn. Nhiều phụ huynh đã tiêu tốn một khoản tiền không nhỏ cho những dịch vụ này. Chị Hoàng Tố Nga, 40 tuổi (Hà Nội), phụ huynh có con thi tốt nghiệp THCS năm nay, chia sẻ rằng ban đầu chỉ định đi lễ để cầu an cho con, nhưng sau vài lần, cô mất gần 10 triệu cho việc lập đàn, mua lễ và “bùa thi nhớ bài”.

TS. Trần Văn Hùng, nhà nghiên cứu văn hóa dân gian, nhận định rằng các phụ huynh và thí sinh cần phân biệt rõ giữa tâm linh văn hóa và mê tín lừa đảo. Cầu may, dâng hương, xin chữ tại các đền, chùa là nét văn hóa truyền thống, giúp mọi người trấn an tâm lý trước những thời khắc quan trọng. Tuy nhiên, khi bị thương mại hóa, gắn với các yếu tố bói toán, yểm bùa, lập đàn lễ, giải hạn thì đó là hành vi lợi dụng tâm linh để trục lợi.

Các bác sĩ tại Bệnh viện Tâm thần Trung ương cũng cho biết rằng trong tháng 5, tháng 6, số lượng học sinh lớp 12 đến khám do lo âu, hoảng loạn vì xem bói online mùa thi tăng rõ rệt. Các em học sinh cần được giúp đỡ để ổn định tinh thần, tránh sa vào lệ thuộc tâm linh. Thay vì tìm kiếm sự may mắn từ những nguồn không chính đáng, các sĩ tử nên tập trung vào việc học tập nghiêm túc, chuẩn bị kỹ lưỡng cho kỳ thi.

Trong những năm gần đây, tổ dân phố Đồng Muốn, phường Phúc Thuận đã chứng kiến sự đổi thay rõ rệt. Sự đầu tư đồng bộ về hạ tầng đã mang lại sự khởi sắc cho đời sống kinh tế của người dân. Tuy nhiên, điều đáng quý là trong nhịp sống mới, người dân Đồng Muốn vẫn giữ gìn những giá trị văn hóa truyền thống, tạo nên sức sống riêng biệt của vùng đất này.

Ông Ngô Xuân Minh, Tổ trưởng tổ dân phố Đồng Muốn, chia sẻ về cây cầu mới được xây dựng trên con đường dẫn vào tổ. Trước đây, giao thông vào địa phương rất khó khăn, đặc biệt là vào mùa mưa. Nhưng với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, cây cầu mới đã được hoàn thành và đưa vào sử dụng, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương và mang lại niềm phấn khởi cho người dân.

Tổ dân phố Đồng Muốn có 67 hộ dân, 236 nhân khẩu, phần lớn là người dân tộc Dao. Khoảng chục năm trước, đời sống kinh tế của người dân hết sức khó khăn. Tuy nhiên, với định hướng của chính quyền địa phương, người dân đã tập trung phát triển cây chè, cây lâm nghiệp, chăn nuôi và làm công nhân tại các công ty. Đến nay, Đồng Muốn đã có nhiều ngôi nhà khang trang, hệ thống điện, đường, trường, trạm được đầu tư đồng bộ. Chỉ còn 2 hộ nghèo, không còn hộ cận nghèo, thu nhập bình quân đạt khoảng 43 triệu đồng/người/năm. 100% trẻ em trong độ tuổi đều được đến trường, không có học sinh bỏ học giữa cấp.

Ông Hà Đức Phương, Phó Chủ tịch UBND phường Phúc Thuận, cho biết tổ dân phố Đồng Muốn có vị trí rất thuận lợi và quan trọng. Tổ nằm trong quy hoạch vùng chăn nuôi tập trung đã được cấp thẩm quyền phê duyệt trong quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021-2030. Đây là cơ sở pháp lý và là cơ hội cho tổ dân phố Đồng Muốn phát triển trong thời gian tới.

Tại Nhà văn hóa tổ Đồng Muốn, các cô, các bà đang luyện tập điệu hát truyền thống của dân tộc Dao. Bà Đặng Thị Hòa, một trong những người cao tuổi của tổ dân phố Đồng Muốn, chia sẻ về việc gìn giữ bản sắc của dân tộc. Người dân Đồng Muốn vẫn duy trì đầy đủ các nếp sinh hoạt, phong tục truyền thống của người Dao, từ trang phục, đám hiếu, đám hỷ, tết nhảy, lễ Cấp sắc…

Ông Hà Đức Phương khẳng định việc gìn giữ nét văn hóa của đồng bào dân tộc là nhiệm vụ quan trọng. Chính quyền địa phương đã triển khai các cơ chế chính sách, văn bản hướng dẫn để giữ gìn và phát huy nét truyền thống văn hóa tốt đẹp của cộng đồng các dân tộc trên địa bàn.

Sự phát triển kinh tế và cơ sở hạ tầng đang thay đổi diện mạo Đồng Muốn. Những con đường bê tông phẳng phiu thay cho đường đất ngày xưa, nhà cửa khang trang hơn, đời sống vật chất đủ đầy hơn. Tuy nhiên, trong từng mái nhà, tiếng Dao vẫn vang lên thân thuộc; những bộ trang phục truyền thống vẫn được phụ nữ gìn giữ và được các chàng trai, cô gái diện vào mỗi dịp lễ, hội; những lễ nghi truyền thống vẫn được tổ chức trang trọng. Sức sống ở Đồng Muốn không chỉ đến từ sự đổi thay của hiện tại mà còn từ những giá trị văn hóa truyền thống đang được bảo tồn bền bỉ qua từng thế hệ.

Từ ngày 1 đến 29 tháng 8, Làng Văn hóa, du lịch các dân tộc Việt Nam tại Đồng Mô, Hà Nội, sẽ tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, bổ ích và ý nghĩa để du khách có thể trải nghiệm và tìm hiểu về văn hóa truyền thống của các dân tộc Việt Nam. Chương trình tháng 8 này sẽ có sự tham gia của hơn 100 đồng bào thuộc 16 dân tộc đang hoạt động hằng ngày, đến từ 11 địa phương khác nhau.

Với chủ đề “Về Làng trải nghiệm nét văn hóa truyền thống”, chương trình sẽ giới thiệu nhiều hoạt động hấp dẫn, nhằm tái hiện và quảng bá các giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc Việt Nam. Du khách sẽ có cơ hội tìm hiểu và trải nghiệm về các phong tục, tập quán, cũng như đời sống tinh thần của các cộng đồng dân tộc khác nhau.

Trong khuôn khổ chương trình, sẽ tái hiện Lễ cúng máng nước của dân tộc Xơ Đăng, tỉnh Kon Tum. Đây là một hoạt động mang ý nghĩa sâu sắc, thể hiện lòng biết ơn đối với thần linh và cầu mong cho nguồn nước dồi dào, dân làng mạnh khỏe, vật nuôi phát triển, mùa màng bội thu, và tình cảm đoàn kết, chia sẻ giữa các thành viên trong cộng đồng. Lễ cúng máng nước là một phần quan trọng trong đời sống tinh thần của người Xơ Đăng, và du khách sẽ có cơ hội tìm hiểu và trải nghiệm về phong tục này.

Bên cạnh đó, chương trình giao lưu “Tiếng vọng buôn làng” của đồng bào Xơ Đăng, tỉnh Quảng Ngãi, sẽ mang đến những trải nghiệm thú vị với các loại hình văn hóa đặc sắc như hát dân ca, trình diễn các loại nhạc cụ truyền thống. Du khách sẽ có cơ hội thưởng thức và tìm hiểu về các loại hình nghệ thuật truyền thống của người Xơ Đăng, cũng như giao lưu với các nghệ nhân và người dân địa phương.

Ngoài ra, còn có chương trình giao lưu giữa các nhóm đồng bào dân tộc Xơ Đăng, Cơ Tu, Tà Ôi, Ba Na, Raglai đang hoạt động hằng ngày tại Làng, nhằm tăng cường sự gắn kết và giới thiệu nét văn hóa đặc trưng của các buôn làng Tây Nguyên. Du khách sẽ có cơ hội tìm hiểu về các phong tục, tập quán và đời sống tinh thần của các cộng đồng dân tộc khác nhau, cũng như giao lưu với các nghệ nhân và người dân địa phương.

Cũng trong chương trình, du khách có thể thưởng thức chương trình dân ca dân vũ với các tiết mục như “Giấc mơ cao nguyên”, “Bản làng vui trong tiếng khèn”, “Việt Nam trong tôi”, và trải nghiệm giao lưu các tiết mục văn nghệ tiêu biểu của các dân tộc. Du khách cũng có thể tìm hiểu và thưởng thức ẩm thực dân tộc với các món ăn đặc sắc.

Ngoài ra, các hoạt động trải nghiệm văn hóa truyền thống sẽ được tổ chức sôi nổi với các trò chơi dân gian tại không gian văn hóa Làng, tạo cơ hội cho du khách gần gũi và hiểu hơn về văn hóa phong phú của các dân tộc Việt Nam. Du khách sẽ có cơ hội tham gia vào các hoạt động văn hóa, thể thao và nghệ thuật truyền thống, cũng như giao lưu với các nghệ nhân và người dân địa phương.

Trong bối cảnh ngành thời trang luôn biến động không ngừng, nhà thiết kế Linh Thảo đã chọn cho mình một hướng đi riêng biệt: lặng lẽ và bền bỉ giữ gìn, cũng như kể lại những giá trị thiêng liêng của văn hóa tín ngưỡng Việt Nam bằng ngôn ngữ riêng của nghề, thông qua kim chỉ, màu sắc và hoa văn cổ truyền. Không chỉ đơn thuần là một nhà thiết kế, chị còn đóng vai trò như một người kể chuyện, người kết nối văn hóa truyền thống đến với hiện tại và thế hệ trẻ ngày nay.

Linh Thảo sinh ra tại Thái Bình, một địa phương nổi tiếng với nghề thêu tay truyền thống. Tuổi thơ của chị gắn bó chặt chẽ với những kim chỉ bên mẹ. Sự kết hợp giữa nền tảng tuổi thơ và quá trình học tập bài bản về mỹ thuật ứng dụng tại Đại học Sư phạm Nghệ thuật Trung ương đã định hình nên con đường thiết kế chuyên nghiệp của chị. Với gần 24 năm bén duyên với nghề thiết kế, chị đã xây dựng thương hiệu TIỆM LYNH (nay là LYNH HERITAGE), với mong muốn tạo dựng một hệ sinh thái sáng tạo. Tại đây, hồn cốt dân tộc được tái hiện bằng tư duy thiết kế mới, qua từng đường kim mũi chỉ, chị đang kể nên câu chuyện của văn hóa Việt, nơi mà truyền thống tìm thấy tiếng nói trong hơi thở đương đại.

Điều làm nên sự khác biệt trong thiết kế của NTK Linh Thảo không chỉ nằm ở tính thủ công hay độ tinh xảo của các sản phẩm, mà chính là ở chiều sâu văn hóa mà chị muốn truyền tải. Những giá trị tâm linh tưởng chừng như xa vời, dưới bàn tay của chị, trở nên sống động, gần gũi và mang tính ứng dụng trong nhiều lĩnh vực, từ nghệ thuật, học thuật cho đến đời sống đương đại.

Ngoài công việc thiết kế, NTK Linh Thảo còn là một giảng viên tại Đại học Kiến Trúc Hà Nội, nơi chị trực tiếp lan tỏa nét đẹp văn hóa tín ngưỡng đến thế hệ trẻ. Chị cũng bảo trợ chuyên môn và đồng hành cùng nhiều dự án văn hóa lớn, giúp người trẻ có thể ‘giải mã’ những biểu tượng tâm linh và nhìn nhận thời trang bằng con mắt đa chiều.

Chị tin rằng: “Sáng tạo chính là cây cầu để kết nối quá khứ và hiện tại. Khi ta làm mới di sản bằng tư duy thiết kế mới, có nghiên cứu, có chọn lọc, ta không làm mất đi cội nguồn, mà đang làm nó sống tiếp, sống đúng và sống đẹp hơn với thời đại”. Những lời nói này không chỉ phản ánh triết lý thiết kế của chị mà còn thể hiện sự trân trọng và nỗ lực của chị trong việc giữ gìn di sản văn hóa.

TIỆM LYNH, do NTK Linh Thảo sáng lập và điều hành, không chỉ đơn thuần là một nơi chế tác trang phục truyền thống. Đối với chị, những trang phục tín ngưỡng là biểu tượng văn hóa cần được gìn giữ bằng sự tử tế và lòng tôn kính. Vì thế, TIỆM LYNH cùng đội ngũ của chị đang kiến tạo những tác phẩm nghệ thuật mang chiều sâu văn hóa, trở thành đơn vị tiên phong trong lĩnh vực thiết kế trang phục văn hóa tín ngưỡng Việt.

Với hành trình dài hơi và những nỗ lực không ngừng nghỉ, NTK Linh Thảo và thương hiệu của chị đã, đang ngày càng khẳng định vị thế trong việc giữ gìn và phát huy di sản văn hóa tín ngưỡng Việt Nam. Qua từng công trình, từng bộ trang phục, chị không chỉ kể về quá khứ mà còn góp phần xây dựng một nền văn hóa Việt Nam phong phú và đa dạng cho tương lai.

Xã Hồi Xuân, một địa phương vùng cao, đã và đang nỗ lực bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Thái, Mường. Với việc thực hiện Nghị quyết Trung ương V (khóa VIII) về xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc, Đảng ủy và chính quyền xã đã tích cực tuyên truyền, vận động người dân giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa đặc sắc của dân tộc mình.

Mặc dù cuộc sống hiện đại đã mang lại nhiều thay đổi, đồng bào dân tộc Thái, Mường ở xã Hồi Xuân vẫn duy trì được nhiều trò chơi, trò diễn mang đậm bản sắc văn hóa như khặp Thái, khua luống, trống chiêng, tung còn, bắn nỏ, kéo co, lễ cúng cơm mới… Đặc biệt, các làn điệu hát xường của dân tộc Mường, hát khặp của dân tộc Thái vẫn được người dân lưu giữ và biểu diễn trong những dịp lễ, tết. Xã Hồi Xuân còn là nơi tổ chức Lễ hội Mường Ca Da, một hoạt động tưởng nhớ và tôn vinh nhân vật lịch sử Thượng tướng thống lĩnh quân Khằm Ban – người có công khai phá vùng đất Mường Ca Da.

Theo ông Lê Văn Dũng, Chủ tịch UBND xã Hồi Xuân, ngoài những nét văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Thái, Mường, xã còn có nhiều di tích, danh lam thắng cảnh như hang Lũng Mu, bia ký – nơi thờ tướng quân Khằm Ban, chùa Ông, động Bà, hồ Vinh Quang, ruộng lúa bậc thang ở bản Nghèo. Hiện nay, bia ký và quần thể di tích hang Lũng Mu đã được UBND tỉnh công nhận là di tích lịch sử – văn hóa cấp tỉnh. Điều này tạo ra nguồn tài nguyên quý giá để địa phương phát triển loại hình du lịch lịch sử gắn với văn hóa tâm linh.

Cùng với việc bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống, xã Hồi Xuân còn đẩy mạnh phong trào xây dựng làng văn hóa, cơ quan văn hóa gắn với phong trào toàn dân xây dựng đời sống văn hóa. Đến nay, xã đã công nhận 18/20 bản, khu phố là bản, khu phố văn hóa; 77% số hộ đạt danh hiệu gia đình văn hóa. Hầu hết các bản, khu phố đều có quy ước, hương ước về thực hiện nếp sống văn hóa ở khu dân cư. Việc hiếu, hỷ của người dân địa phương cũng được thực hiện theo nếp sống văn hóa mới, đơn giản, tiết kiệm và lành mạnh.

Những kết quả đạt được trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Thái, Mường ở xã Hồi Xuân đã góp phần tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao đời sống tinh thần cho người dân địa phương. Đây là tiền đề quan trọng để xã Hồi Xuân tiếp tục phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, đồng thời khai thác tiềm năng du lịch, góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc.

Ở xã biên giới Tuy Đức, tỉnh Lâm Đồng, một mô hình bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của người M’Nông đã được triển khai với mục tiêu đánh thức niềm tự hào và biến di sản thành tài sản hướng tới phát triển bền vững. Người M’Nông sở hữu một kho tàng văn hóa phong phú, với những phong tục tập quán được gìn giữ qua nhiều thế hệ. Tuy nhiên, vùng đồng bào dân tộc M’Nông đang đứng trước nhiều tác động của đời sống kinh tế – xã hội, làm thay đổi căn bản đời sống vật chất và nguy cơ mai một các giá trị văn hóa truyền thống.

TS. Bùi Thị Hoa, Phó Phân viện trưởng phụ trách Phân viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch miền Nam, cho biết sự thay đổi phương thức sản xuất, chuyển đổi cây trồng, quá trình hội nhập văn hóa đương đại đã tác động sâu sắc đến đời sống văn hóa của người M’Nông. Để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống, cần kiểm kê và số hóa để lưu giữ; và thực hiện truyền dạy, kết nối thế hệ, qua đó giúp mạch nguồn truyền thống được duy trì, phát triển một cách bền vững hơn.

Mô hình bảo tồn và phát huy văn hóa M’Nông đã được ra mắt vào ngày 28/6 vừa qua. Dự án nằm trong khuôn khổ dự án 06 ‘Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch’ thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2024 trên địa bàn huyện biên giới Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông (cũ), nay là xã Tuy Đức, tỉnh Lâm Đồng.

Dự án đã tổ chức truyền dạy cồng chiêng, múa, ẩm thực truyền thống, dệt thổ cẩm, đan lát và quy trình làm rượu cần tại cộng đồng bon Bu N’Drung. Các buổi tập huấn chuyên sâu với sự tham gia của các chuyên gia về di sản văn hóa các dân tộc, kỹ năng thực hiện bảo tồn và phát triển văn hóa trên địa bàn, ‘đánh thức’ khả năng trình diễn nghệ thuật dân gian, phát triển du lịch bằng cách ‘biến di sản thành tài sản’, tạo sinh kế cho cộng đồng một cách bền vững.

Mô hình đã được bàn giao cho chính quyền xã Tuy Đức mới để tiếp tục vận hành và phát huy, có chương trình kết nối các doanh nghiệp, cơ sở giáo dục địa phương; tạo liên kết gắn với các điểm du lịch – tài nguyên tự nhiên và nhân văn trên địa bàn. Đồng thời, kết nối với các tour-tuyến giới thiệu Nhà văn hóa cộng đồng, không gian trưng bày ‘Hội tụ sắc màu văn hóa truyền thống M’Nông’ và không gian nghệ thuật biểu diễn cồng chiêng, dân ca, dân vũ; cùng trải nghiệm ẩm thực ‘hương vị rừng, hương vị suối’… để trở thành điểm đến hấp dẫn.

Với mong muốn biến di sản thành tài sản, mô hình này không chỉ gắn kết du lịch với phát triển kinh tế, tạo thêm nguồn thu cho địa phương, mà còn nâng cao ý thức của người dân về vốn giá trị truyền thống, bảo tồn các giá trị văn hóa M’Nông, và tăng cường sự kết nối cộng đồng.

Ở vùng đất Hà Tĩnh, nơi mà nhiều nghề thủ công truyền thống đang dần mai một, thầy giáo Nguyễn Quang Thuận ở xã Lộc Hà đã chọn cho mình một hướng đi riêng khi gắn bó với nghề khảm sành, khảm sứ. Một nghề đòi hỏi sự kiên nhẫn và tỉ mỉ cao độ.

Nghề khảm sành, khảm sứ từng một thời thịnh vượng ở vùng đất Bình An, huyện Lộc Hà cũ, nay là xã Lộc Hà. Tuy nhiên, giờ đây, nó chỉ còn là hoài niệm của những người cao tuổi. Trong khi nhiều người lãng quên những giá trị thủ công truyền thống, thầy Nguyễn Quang Thuận đã bền bỉ gắn bó với nghề khảm sành, sứ.

Thầy Thuận đã có hơn 10 năm mày mò, sáng tạo các tác phẩm nghệ thuật từ mảnh sành, sứ vỡ. Ban đầu, chỉ là sự tò mò và yêu thích khi thấy những bức tường khảm ở đình làng, chùa miếu. Rồi mỗi lần đi qua những chỗ người ta đổ bát đĩa, lọ hoa vỡ, thầy Thuận lại nhặt về. Không qua trường lớp đào tạo chuyên nghiệp về điêu khắc hay khảm sành, sứ nhưng với nền tảng kiến thức hội họa sẵn có cùng tình yêu đặc biệt dành cho mỹ thuật dân gian, thầy Thuận đã tự học, tự mày mò từ những cuốn sách cũ, video trên mạng, từ lời kể của các cụ cao niên trong làng.

Quá trình tạo ra một bức tranh khảm không hề đơn giản. Từ khâu rửa sạch, phân loại, đến việc lên bố cục, lựa chọn màu, phối hình… đều đòi hỏi sự chính xác, tỉ mỉ và cả linh cảm nghệ thuật. Thời gian hoàn thành mỗi sản phẩm tùy thuộc vào kích thước và các họa tiết của khách hàng yêu cầu.

Về kinh phí cũng phụ thuộc vào kích thước các linh vật, dao động từ 5 đến 10 triệu đồng. Các sản phẩm khảm sành, khảm sứ chủ yếu được dùng các nhà thờ, các ngôi đền, mang kiến trúc cổ xưa.

Mỗi mảnh sành, sứ không đơn thuần là vật liệu. Khi ghép chúng thành hình ảnh như rồng, phượng hay các linh vật, thầy Thuận luôn cố gắng để chúng không chỉ hài hòa về màu sắc, hình khối mà còn gợi được cảm xúc, chiều sâu trong tâm thức người xem.

Chủ đề mà thầy Thuận theo đuổi chủ yếu xoay quanh văn hóa truyền thống như linh vật, tranh phong cảnh… Đặc biệt, tạo hình rồng – biểu tượng quyền uy luôn là lựa chọn hàng đầu.

Việc lựa chọn những hình ảnh gắn với văn hóa truyền thống không chỉ thể hiện gu thẩm mỹ riêng mà còn gợi lại ký ức một thời nghề khảm từng hiện diện trong đời sống người dân địa phương.

Với nỗ lực hồi sinh những nghề cổ truyền thống và gìn giữ giá trị văn hóa dân gian của thế hệ hôm nay, thầy Nguyễn Quang Thuận đã góp phần truyền cảm hứng về sự sáng tạo và bảo tồn di sản văn hóa của dân tộc.

Triển lãm “Hành trình màu sắc – Nối những ước mơ” hiện đang được tổ chức tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, Hà Nội, với sự góp mặt của 76 tác phẩm hội họa đa dạng và phong phú từ các tác giả trẻ. Sự kiện này không chỉ nhằm tôn vinh vẻ đẹp của văn hóa truyền thống qua lăng kính của trẻ em mà còn tạo ra một sân chơi sáng tạo, khuyến khích các em nhỏ tự do thể hiện cảm xúc và tài năng của mình.

Họa sĩ Đào Hải Phong, người giữ vai trò cố vấn nghệ thuật cho triển lãm, bày tỏ sự ngạc nhiên và ấn tượng trước sự chững chạc và gu thẩm mỹ trong các tác phẩm tranh của các họa sĩ nhí. Điều này cho thấy rằng các em nhỏ đã có nhận thức thẩm mỹ rất tốt và khả năng sáng tạo đáng kinh ngạc.

Một trong những điểm nổi bật của triển lãm năm nay là sự tham gia của Nguyễn Ngọc Nam Khuê, một học sinh đang sinh sống và học tập tại Mỹ. Khuê đã gây ấn tượng với loạt 12 tác phẩm tập trung vào các chủ đề quen thuộc như quê hương, gia đình và thiên nhiên. Việc được trưng bày tác phẩm tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam đã trở thành động lực để em tiếp tục theo đuổi đam mê hội họa và phát triển tài năng của mình.

Trong bối cảnh các sân chơi nghệ thuật dành cho thiếu nhi còn hạn chế và trẻ em ngày càng bị cuốn hút vào các trò chơi công nghệ và thế giới ảo, triển lãm “Hành trình màu sắc – Nối những ước mơ” mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Sự kiện này không chỉ là một triển lãm nghệ thuật thông thường mà còn là một hoạt động giáo dục, giúp trẻ em phát triển khả năng sáng tạo và ý thức bảo vệ môi trường sống.

Ngoài ra, một hoạt động đáng chú ý khác là workshop cộng đồng “Vệt màu trên sóng nhựa 2”, nằm trong khuôn khổ của triển lãm. Tại đây, các em nhỏ đã được hướng dẫn cách tạo ra các sản phẩm nghệ thuật mang tính ứng dụng từ các vật liệu như chai nhựa, ống hút, túi nilon, nắp chai, thìa nhựa… Qua hoạt động “chung tay – gắn kết – tái tạo”, workshop mong muốn tạo ra một không gian giáo dục nhẹ nhàng, nơi trẻ em không chỉ học vẽ mà còn học làm người sống có trách nhiệm với môi trường.

Triển lãm “Hành trình màu sắc – Nối những ước mơ” sẽ diễn ra từ ngày 19 đến 21/7/2025 tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam. Sự kiện này hứa hẹn sẽ mang lại nhiều trải nghiệm thú vị và bổ ích cho công chúng, đặc biệt là các em nhỏ, và góp phần phát triển nền nghệ thuật Việt Nam trong tương lai.

Ở vùng đồng bằng sông Cửu Long, hơn 100 xã thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã chứng kiến những bước tiến đáng kể trong đời sống văn hóa tinh thần của người dân. Nhờ sự nỗ lực của người dân và sự quan tâm đầu tư, hỗ trợ của Trung ương, địa phương, văn hóa Khmer ở đây đã trở thành nét bản sắc của vùng đất, với nhiều loại hình văn hóa nghệ thuật truyền thống được phục hồi và phát triển.

Đặc biệt, đời sống ngày càng được nâng cao là điều kiện thuận lợi để đồng bào Khmer thụ hưởng văn hóa tinh thần tốt hơn. Nhiều lễ hội văn hóa, nghi thức tôn giáo được gìn giữ, trở thành các sản phẩm du lịch văn hóa độc đáo. Một số lễ hội nổi bật có thể kể đến như Lễ Chôl Chnaam Thmây (mừng năm mới), Sen Đôn-ta (lễ cúng ông bà), Oóc Om Bóc (lễ cúng trăng), lễ nhập hạ, xuất hạ… Tại thành phố Cần Thơ, lễ hội đua ghe ngo và ở tỉnh An Giang là đua bò truyền thống đã thu hút hàng vạn du khách trong và ngoài địa phương đến theo dõi, cổ vũ.

Không chỉ có lễ hội, những ngôi chùa với kiến trúc nghệ thuật đặc sắc cũng là nơi thu hút nhiều du khách đến tham quan. Đến với các ngôi chùa Khmer, du khách có thể tìm hiểu một số tập tục được gìn giữ bao đời nay như Lễ dâng cơm, Lễ Kathina (Lễ dâng y cà sa), tục gửi con vào chùa tu học giáo lý Phật pháp, học làm người… Văn hóa Khmer Nam Bộ từ lâu đã trở thành nét bản sắc của vùng đất Cần Thơ. Với sự độc đáo và giá trị văn hóa đặc sắc, đây chính là nguồn tài nguyên quý báu để phát triển loại hình du lịch văn hóa, góp phần đưa Cần Thơ trở thành một trong những điểm đến nổi bật của vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Ông Lâm Hoàng Mẫu, Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo thành phố Cần Thơ, cho biết mỗi ngôi chùa Khmer đều là nơi sinh hoạt cộng đồng của đồng bào tại địa phương. Đây không chỉ là nơi lưu giữ giá trị tâm linh, mà còn là trung tâm văn hóa, nghệ thuật độc đáo.

Thời gian qua, các tỉnh, thành phố ở khu vực miền Tây Nam Bộ đã thực hiện nhiều chính sách chăm lo đời sống của đồng bào dân tộc Khmer, trong đó, đặc biệt quan tâm bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống; góp phần tạo cơ hội cho người dân địa phương tăng thêm thu nhập, cải thiện đời sống, đồng thời giữ gìn bản sắc văn hóa cho thế hệ mai sau.

Tuy nhiên, các thiết chế văn hóa – thể thao, trang thiết bị hỗ trợ sinh hoạt văn nghệ, thể thao ở các xã vùng đồng bào dân tộc Khmer chưa hoàn thiện, còn thiếu và chưa đồng bộ, chưa đáp ứng được nhu cầu sinh hoạt, giao lưu văn hóa của người dân. Nhiều loại hình văn hóa dân gian của đồng bào dân tộc Khmer đang có dấu hiệu bị lãng quên.

Để bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa của đồng bào Khmer, các cấp, các ngành cần tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức của cộng đồng về bản sắc văn hóa của dân tộc mình. Đẩy mạnh đào tạo nhân lực nòng cốt trong công tác bảo tồn, phát huy văn hóa dân tộc Khmer, đề cao vai trò của các sư sãi, nghệ nhân, người có uy tín trong cộng đồng.