Cục Thuế (Bộ Tài chính) vừa ban hành Công văn 2386/CT-CS ngày 10/7/2025, hướng dẫn mới về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước trong các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý thuế từ ngày 01/7/2025. Văn bản này lưu ý về thẩm quyền được phân định cho UBND cấp xã về lĩnh vực thuế.

Cụ thể, về nội dung phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền chính quyền địa phương 2 cấp liên quan đến lĩnh vực thuế và quản lý thuế, Cục Thuế cho biết Chính phủ đã ban hành Nghị định số 122/2025/NĐ-CP và Nghị định số 125/2025/NĐ-CP quy định về phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực quản lý thuế và phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp. Bộ Tài chính cũng đã ban hành Thông tư số 40/2025/TT-BTC sửa đổi, bổ sung một số điều của các Thông tư thuộc lĩnh vực quản lý thuế.

Một số nội dung đáng chú ý trong các văn bản trên bao gồm:

Thứ nhất, về thẩm quyền xóa nợ thuế từ 15 tỉ đồng trở lên đối với doanh nghiệp, hợp tác xã tại Nghị định số 122/2025/NĐ-CP. Theo đó, thẩm quyền quyết định xóa nợ đối với doanh nghiệp, hợp tác xã thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 85 của Luật Quản lý thuế có khoản nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt từ 15.000.000.000 đồng trở lên được Thủ tướng Chính phủ phân quyền cho Bộ trưởng Bộ Tài chính.

Thứ hai, về các thẩm quyền được phân định cho UBND cấp xã tại Nghị định số 125/2025/NĐ-CP. Các thẩm quyền sau đây được chuyển từ Chủ tịch UBND cấp huyện cho Chủ tịch UBND cấp xã, bao gồm: Quyết định thành lập Hội đồng tư vấn thuế cấp xã; Ban hành quyết định cưỡng chế đối với các quyết định hành chính về quản lý thuế do chính cấp xã ban hành; Phối hợp cấp, thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, hợp tác xã đối với trường hợp đã được xóa nợ; Thực hiện phân hạng đất tính thuế sử dụng đất nông nghiệp; Thành lập Hội đồng định giá tài sản khi thực hiện cưỡng chế.

Thứ ba, về các nội dung sửa đổi, bổ sung để phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp tại Thông tư số 40/2025/TT-BTC. Theo đó, thành phần của Hội đồng tư vấn thuế cấp xã đã có sự thay đổi, và một số nhiệm vụ của Đội thuế được điều chỉnh thành Thuế cơ sở.

Nhìn chung, các hướng dẫn mới này của Cục Thuế nhằm cụ thể hóa các quy định pháp luật về quản lý thuế và phân định thẩm quyền giữa các cấp chính quyền địa phương.

Từ ngày 1.7.2025, Ủy ban Nhân dân (UBND) cấp xã sẽ chính thức đảm nhận vai trò cơ quan quản lý hoạt động dạy thêm, học thêm trên địa bàn. Sự thay đổi này đánh dấu một bước chuyển đáng kể trong phân quyền và phân cấp lĩnh vực giáo dục, khi quyền quản lý được chuyển từ cấp huyện xuống cấp xã.

Thông tư 10/2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, có hiệu lực từ ngày 1.7.2025, quy định rõ về phân quyền và thẩm quyền quản lý giáo dục phổ thông. Theo đó, UBND cấp xã sẽ chịu trách nhiệm hướng dẫn và kiểm tra việc thực hiện các quy định về dạy thêm, học thêm. Cơ quan này cũng có thẩm quyền xử lý hoặc kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý các vi phạm liên quan. Ngoài ra, UBND cấp xã sẽ giám sát việc tuân thủ quy định của pháp luật về thời giờ làm việc, giờ làm thêm của các cơ sở dạy thêm, học thêm.

UBND cấp xã cũng sẽ thực hiện việc kiểm tra các điều kiện về an ninh, trật tự, an toàn, vệ sinh môi trường và phòng cháy chữa cháy tại các cơ sở tổ chức dạy thêm, học thêm ngoài nhà trường. Điều này cho thấy sự quan tâm đến việc đảm bảo môi trường học tập an toàn và phù hợp cho học sinh.

Việc giao quyền quản lý cho cấp xã được xem là phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp (tỉnh và xã), theo chủ trương bỏ cấp huyện từ cùng thời điểm. Người dân tại các xã đã cảm nhận được sự tiện lợi khi thực hiện thủ tục hành chính tại cấp xã, thay vì phải đi đến cấp huyện.

Bà Phương Thị Ngân, một người dân xã Minh Châu, chia sẻ rằng trước đây bà phải vượt sông, đi phà sang UBND huyện Ba Vì để làm thủ tục, nhưng nay đã có thể thực hiện nhanh chóng tại UBND xã. Sự thay đổi này không chỉ giúp tiết kiệm thời gian mà còn giảm thiểu chi phí và công sức cho người dân.

Tuy nhiên, việc giao quyền quản lý cho cấp xã cũng đặt ra yêu cầu cao đối với cán bộ công chức xã. Họ đòi hỏi phải có sự chủ động và hiệu quả trong xử lý công việc để không làm chậm trễ tiến độ. Cán bộ công chức xã cần được trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng cần thiết để thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.

Trước những thách thức và yêu cầu mới, UBND cấp xã cần tăng cường năng lực và hiệu quả quản lý. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền và các cơ quan chuyên môn để đảm bảo việc quản lý hoạt động dạy thêm, học thêm trên địa bàn được thực hiện hiệu quả và đúng quy định pháp luật.