Đức đang phải đối mặt với một thách thức lớn khi tỷ lệ sinh giảm mạnh. Trung bình, một phụ nữ tại đây chỉ có 1,35 con, một con số thấp kỷ lục. Sự sụt giảm này đã làm dấy lên nhiều quan ngại và tranh luận về quyền tự quyết của phụ nữ cũng như tác động đến nền kinh tế và phúc lợi xã hội.

Nhiều phụ nữ như Julia Brandner, 28 tuổi, đã quyết định triệt sản và lên tiếng chỉ trích áp lực mà xã hội đặt lên vai phụ nữ khi làm mẹ. Họ cho rằng việc sinh con thường đi kèm với gánh nặng một mình và nguy cơ nghèo đói. Brandner và những người khác như cô đã chọn không sinh con để tránh những khó khăn mà họ cho là không thể vượt qua.

Tình trạng này không chỉ diễn ra ở Đức mà còn là một hiện tượng toàn cầu, đặc biệt là ở các quốc gia như Hàn Quốc. Ngược lại, một số khu vực như vùng Sahel ở châu Phi vẫn duy trì tỷ lệ sinh cao. Các chuyên gia cho rằng có nhiều yếu tố dẫn đến sự chênh lệch này, bao gồm cả điều kiện kinh tế, xã hội và văn hóa.

Các chuyên gia như nhà xã hội học Michaela Kreyenfeld cho rằng các cuộc khủng hoảng toàn cầu như đại dịch, biến đổi khí hậu và lạm phát đã ảnh hưởng đến quyết định không sinh con của nhiều người. Điều này không chỉ là sự ích kỷ mà còn là một hình thức tự quyết trước những bất ổn của cuộc sống hiện đại. Kreyenfeld và những người khác như cô đang nghiên cứu để hiểu rõ hơn về nguyên nhân của tình trạng này.

Bên cạnh đó, cũng có những nỗ lực nhằm khuyến khích tỷ lệ sinh, ví dụ như Elon Musk và một số nhóm ủng hộ sinh đẻ ở Mỹ. Một số quốc gia như Nga cũng áp dụng các chính sách nhằm khuyến khích sinh nở, mặc dù điều này thường đi kèm với những lo ngại về phúc lợi của bà mẹ và trẻ em.

Một bài học từ quá khứ là trường hợp của Romania vào những năm 70. Khi áp dụng các biện pháp cực đoan để tăng tỷ lệ sinh, họ đã chứng kiến sự gia tăng đột ngột về số ca sinh nhưng cũng dẫn đến những hậu quả xã hội nghiêm trọng. Các chuyên gia đang nghiên cứu để tránh lặp lại những sai lầm này.

Chuyên gia Martin Bujard nói về ‘khoảng cách sinh sản’ – sự chênh lệch giữa số con mong muốn và số con thực tế mà phụ nữ có. Nhiều phụ nữ muốn có hai con nhưng vì lý do kinh tế, xã hội hoặc cá nhân, họ có thể chỉ có một hoặc không có con. Bujard và những người khác như ông đang tìm cách giảm thiểu khoảng cách này.

Để giải quyết vấn đề này, Đức đã cải thiện các chính sách gia đình như hỗ trợ tài chính và mở rộng hệ thống trường mẫu giáo. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức như thiếu giáo viên, dịch vụ không đầy đủ và khó khăn trong việc cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Chính phủ Đức đang nỗ lực để giải quyết những vấn đề này.

Nếu tỷ lệ sinh tiếp tục giảm, hệ thống lương hưu và an sinh xã hội sẽ chịu hậu quả. Tình trạng thiếu hụt lao động có trình độ có thể trầm trọng hơn và sẽ khó có thể giải quyết chỉ bằng biện pháp nhập cư. Do đó, việc tìm ra một giải pháp toàn diện và hiệu quả là rất quan trọng.

Thái Lan đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng y tế công cộng nghiêm trọng khi tỷ lệ các vấn đề sức khỏe tâm thần tăng mạnh và tỷ lệ sinh ở mức thấp kỷ lục. Theo báo cáo sức khỏe Thái Lan 2025 do Quỹ Phát triển sức khỏe (ThaiHealth) và Đại học Mahidol công bố, hiện có 13,4 triệu người Thái gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần hoặc rối loạn tâm lý.

Đặc biệt, tỷ lệ tự tử tại Thái Lan đã tăng liên tục trong một thập kỷ qua, đáng lo ngại nhất là ở nhóm thanh thiếu niên từ 15-29 tuổi. Nhóm tuổi này chịu áp lực lớn từ nhiều phía, bao gồm áp lực học tập, ảnh hưởng của mạng xã hội và kỳ vọng xã hội nặng nề. Bên cạnh đó, nhóm trung niên từ 45-59 tuổi ghi nhận mức độ hạnh phúc thấp nhất từng có, phản ánh sự mong manh về cảm xúc trong giai đoạn chuyển tiếp của cuộc đời.

Dù một phần ba dân số Thái có hiểu biết nhất định về sức khỏe tâm thần, nhiều định kiến vẫn tồn tại. Báo cáo cũng nhấn mạnh tỷ lệ sinh tại Thái Lan đã chạm đáy – mức thấp nhất trong lịch sử quốc gia. Nguyên nhân chính bắt nguồn từ những thay đổi về kinh tế – xã hội, như vai trò của phụ nữ thay đổi, chi phí sinh hoạt gia tăng và giới trẻ ưu tiên sự độc lập và cân bằng công việc – cuộc sống.

Các chuyên gia nhận định rằng ngay cả tại những quốc gia có chính sách khuyến khích sinh, việc tăng mong muốn sinh con vẫn là một thách thức. Điều này đặt ra yêu cầu cấp bách cho xã hội Thái trong việc điều chỉnh và chuẩn bị cho các hệ quả lâu dài.

Ngoài sức khỏe tâm thần và dân số, báo cáo sức khỏe Thái Lan 2025 còn chỉ ra những vấn đề y tế nổi bật khác tại nước này như thuốc lá điện tử, cần sa y tế và tác động xã hội của các sòng bạc. Tương tự, Hàn Quốc đang đối mặt với thách thức dân số già và tỷ lệ sinh thấp nhất thế giới. Để giải quyết vấn đề này, Hàn Quốc đang đặt cược mạnh mẽ vào công nghệ robot thông qua sự kết hợp giữa các tập đoàn tư nhân và chính sách quốc gia.

Các quốc gia khác có thể học hỏi từ kinh nghiệm của Hàn Quốc và Thái Lan để xây dựng chiến lược phù hợp với tình hình thực tế của mình. Việc giải quyết các vấn đề sức khỏe tâm thần và dân số đang trở thành một nhiệm vụ cấp thiết trên toàn cầu.

Trước những thách thức này, các chuyên gia y tế và nhà hoạch định chính sách đang kêu gọi sự quan tâm và hành động khẩn cấp. Quỹ Phát triển sức khỏe (ThaiHealth) và Đại học Mahidol hy vọng rằng báo cáo sức khỏe Thái Lan 2025 sẽ là một tài liệu tham khảo quan trọng cho việc xây dựng chính sách y tế và sức khỏe tâm thần trong tương lai.

Để biết thêm thông tin về báo cáo sức khỏe Thái Lan 2025, vui lòng truy cập vào trang web chính thức của Chính phủ Thái Lan hoặc trang web của Đại học Mahidol.

Hy vọng rằng, thông qua những nỗ lực chung của các chuyên gia, nhà hoạch định chính sách và cộng đồng, Thái Lan và các quốc gia khác sẽ có thể giải quyết hiệu quả các vấn đề sức khỏe tâm thần và dân số, hướng tới một tương lai tốt đẹp hơn cho tất cả mọi người.