Thiên văn – Phunudoisong.com https://phunudoisong.com Nơi chia sẻ bí quyết sống hạnh phúc, khỏe mạnh và thành công cho phụ nữ hiện đại. Cập nhật tin tức, kiến thức, kinh nghiệm và cảm hứng mỗi ngày. Thu, 07 Aug 2025 01:35:58 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.2 https://cloud.linh.pro/phunudoisong/2025/08/phunudoisong.svg Thiên văn – Phunudoisong.com https://phunudoisong.com 32 32 Thế giới hôm nay: Kinh tế Trung Quốc và dự án khám phá vũ trụ mới của NASA https://phunudoisong.com/the-gioi-hom-nay-kinh-te-trung-quoc-va-du-an-kham-pha-vu-tru-moi-cua-nasa/ Thu, 07 Aug 2025 01:35:53 +0000 https://phunudoisong.com/the-gioi-hom-nay-kinh-te-trung-quoc-va-du-an-kham-pha-vu-tru-moi-cua-nasa/

Ngày 24-7-2025 đã chứng kiến nhiều sự kiện quan trọng và đáng chú ý trong lĩnh vực thời sự. Để có thể hiểu rõ hơn về những vấn đề đang được quan tâm, chúng ta cần có một cái nhìn tổng quan và sâu sắc hơn về các sự kiện này. Dưới đây là một số phân tích và đánh giá về các sự kiện đáng chú ý trong ngày.

Trước hết, cần phải nhấn mạnh rằng ngày 24-7-2025 là một ngày quan trọng trong lịch trình quốc tế. Nhiều sự kiện chính trị, kinh tế và xã hội đã diễn ra, thu hút sự chú ý của công chúng và giới truyền thông. Việc theo dõi và phân tích các sự kiện này sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về bối cảnh và những vấn đề đang ảnh hưởng đến xã hội.

Một trong những sự kiện quan trọng nhất trong ngày là cuộc họp của các nhà lãnh đạo thế giới. Cuộc họp này nhằm thảo luận về các vấn đề toàn cầu, bao gồm kinh tế, an ninh và môi trường. Các nhà lãnh đạo đã trình bày quan điểm và đề xuất giải pháp cho các vấn đề đang tồn tại, đồng thời thể hiện cam kết hợp tác để giải quyết các thách thức toàn cầu.

Ngoài ra, ngày 24-7-2025 cũng chứng kiến sự ra mắt của một số sản phẩm công nghệ mới. Các công ty công nghệ hàng đầu đã giới thiệu các sản phẩm và dịch vụ đột phá, hứa hẹn sẽ thay đổi cách sống và làm việc của con người. Sự kiện này đã thu hút sự chú ý của giới truyền thông và công chúng, đặc biệt là những người quan tâm đến công nghệ và đổi mới.

Không chỉ vậy, ngày 24-7-2025 còn là một ngày quan trọng trong lĩnh vực thể thao. Một số giải đấu quốc tế đã diễn ra, với sự tham gia của các vận động viên hàng đầu thế giới. Các giải đấu này không chỉ là cơ hội để các vận động viên thể hiện kỹ năng của mình mà còn là dịp để các quốc gia và vùng lãnh thổ thể hiện tinh thần thể thao và sự đoàn kết.

Tổng kết lại, ngày 24-7-2025 là một ngày quan trọng và đáng chú ý trong nhiều lĩnh vực. Các sự kiện diễn ra trong ngày đã thu hút sự chú ý của công chúng và giới truyền thông, đồng thời cung cấp cơ hội để phân tích và đánh giá về các vấn đề đang tồn tại. Hy vọng rằng, qua bài viết này, người đọc sẽ có thể hiểu rõ hơn về bối cảnh và những vấn đề đang ảnh hưởng đến xã hội.

]]>
Phát hiện hàng chục thiên hà “ngủ đông” trong vũ trụ sơ khai https://phunudoisong.com/phat-hien-hang-chuc-thien-ha-ngu-dong-trong-vu-tru-so-khai/ Fri, 25 Jul 2025 20:12:47 +0000 https://phunudoisong.com/phat-hien-hang-chuc-thien-ha-ngu-dong-trong-vu-tru-so-khai/

Các nhà thiên văn học đã phát hiện ra hơn một chục thiên hà ‘ngủ đông’ mà đã ngừng hình thành sao trong vòng một tỷ năm đầu tiên sau Vụ nổ Big Bang. Khám phá này, được thực hiện bằng dữ liệu từ Kính viễn vọng không gian James Webb (JWST), làm sáng tỏ một giai đoạn thú vị trong cuộc sống của các thiên hà đầu tiên và có thể cung cấp thêm manh mối về cách các thiên hà tiến hóa.

This image from NASA’s James Webb Space Telescope’s NIRCam (Near-Infrared Camera) of star-forming region NGC 604 shows how stellar winds from bright, hot young stars carve out cavities in surrounding gas and dust. But why do some galaxies abruptly put star formation on pause?
This image from NASA’s James Webb Space Telescope’s NIRCam (Near-Infrared Camera) of star-forming region NGC 604 shows how stellar winds from bright, hot young stars carve out cavities in surrounding gas and dust. But why do some galaxies abruptly put star formation on pause?

Có một số lý do khiến các thiên hà ngừng hình thành sao mới. Một trong số đó là sự hiện diện của các lỗ đen siêu lớn ở trung tâm của chúng. Những quái vật này phát ra bức xạ mạnh, làm nóng và làm giảm khí lạnh, thành phần quan trọng nhất cho sự hình thành sao. Ngoài ra, các thiên hà lân cận lớn hơn có thể làm giảm khí lạnh hoặc làm nóng nó, dẫn đến ngừng hình thành sao. Kết quả là, những thiên hà này có thể vẫn ở trạng thái ngủ đông vô thời hạn hoặc trở nên ‘bị triệt tiêu’.

Một lý do khác khiến các thiên hà trở nên không hoạt động là phản hồi sao. Đó là khi khí trong thiên hà được làm nóng và đẩy ra ngoài do các quá trình sao như siêu tân tinh, gió sao mạnh, hoặc áp lực liên quan đến ánh sáng sao. Thiên hà sau đó trải qua một giai đoạn ‘yên tĩnh’ tạm thời.

Điều này thường là một giai đoạn tạm thời, kéo dài khoảng 25 triệu năm, Alba Covelo Paz, sinh viên tiến sĩ tại Đại học Geneva và tác giả chính của nghiên cứu mới mô tả phát hiện, cho biết. Trong hàng triệu năm, khí đã bị đẩy ra sẽ rơi trở lại, và khí ấm sẽ làm mát lại. Khi có đủ khí lạnh, thiên hà có thể bắt đầu hình thành sao mới.

Trong khi giai đoạn ngủ đông thường được quan sát thấy ở các thiên hà gần đó, các nhà thiên văn học chỉ tìm thấy bốn thiên hà ngủ đông trong tỷ năm đầu tiên của vũ trụ. Ba trong số đó có khối lượng dưới một tỷ khối lượng mặt trời và một có khối lượng trên 10 tỷ khối lượng mặt trời. Các quan sát hạn chế và thuộc tính phân tán của các thiên hà ngủ đông không đủ để có cái nhìn rõ ràng về sự hình thành sao sớm.

Tuy nhiên, sử dụng dữ liệu quang phổ nhạy của JWST, một nhóm các nhà thiên văn học quốc tế đã phát hiện ra 14 thiên hà ngủ đông có khối lượng trong phạm vi rộng ở vũ trụ đầu tiên, cho thấy các thiên hà ngủ đông không bị giới hạn ở mức khối lượng thấp hoặc rất cao.

Các phát hiện này đã được tải lên cơ sở dữ liệu bản thảo arXiv vào ngày 27 tháng 6 và chưa được đánh giá đồng nghiệp.

Các nhà nghiên cứu không ngờ rằng họ sẽ thấy các thiên hà ngủ đông trong vũ trụ đầu tiên. Bởi vì những thiên hà này còn trẻ, chúng nên đang hình thành nhiều sao mới, các nhà thiên văn học đã nghĩ. Nhưng trong một bài báo năm 2024, các nhà nghiên cứu đã mô tả phát hiện đầu tiên về một thiên hà ngủ đông trong vũ trụ đầu tiên.

Sự khám phá đầu tiên về một thiên hà ngủ đông trong vũ trụ đầu tiên là một cú sốc vì thiên hà đó đã được quan sát trước đó với Hubble, nhưng chúng tôi không thể biết nó ngủ đông cho đến khi JWST, Paz cho biết.

Không giống như Kính viễn vọng không gian Hubble, công cụ NIRSpec của JWST có thể nhìn thấy ánh sáng từ những thiên hà này đã bị dịch chuyển về phía bước sóng hồng ngoại gần, và cũng cung cấp chi tiết quang phổ về nó.

Các nhà thiên văn học đã tò mò muốn biết tại sao các thiên hà đầu tiên ngừng hình thành sao và liệu điều này có phổ biến trong phạm vi rộng của khối lượng sao. Một giả thuyết là các thiên hà có sự bùng nổ hình thành sao và sau đó là giai đoạn yên tĩnh trước khi bắt đầu lại. Paz và nhóm của cô đã tìm kiếm các thiên hà đang ở giữa các vụ bùng nổ hình thành sao.

Họ đã sử dụng dữ liệu thiên hà có sẵn công khai trong Lưu trữ DAWN JWST.

Họ đã kiểm tra ánh sáng của khoảng 1.600 thiên hà, tìm kiếm dấu hiệu của sao mới không hình thành. Họ cũng tập trung vào các dấu hiệu rõ ràng của sao trung niên hoặc già trong ánh sáng của các thiên hà. Nhóm đã tìm thấy 14 thiên hà, có khối lượng từ khoảng 40 triệu đến 30 tỷ khối lượng mặt trời, đã ngừng hình thành sao.

Chúng tôi hiện đã tìm thấy 14 nguồn hỗ trợ quá trình bùng nổ này, và chúng tôi đã tìm thấy tất cả đều đã ngừng hình thành sao từ 10 đến 25 triệu năm trước khi chúng tôi quan sát chúng, Paz giải thích. Điều đó có nghĩa là 14 thiên hà này đã được tìm thấy để tuân theo hình thành sao theo kiểu ngừng-đi, thay vì liên tục hình thành sao, và chúng đã yên tĩnh trong ít nhất 10 đến 25 triệu năm.

Giai đoạn ngủ đông này cho thấy các thiên hà này có thể sẽ tiếp tục hình thành sao trong tương lai, nhưng vẫn còn sự không chắc chắn, Paz thêm. Chúng tôi không thể xác nhận nó chắc chắn vì chúng tôi không biết làm thế nào lâu họ sẽ vẫn ở trạng thái ngủ đông, và nếu họ tình cờ ở trạng thái ngủ đông thêm 50 triệu năm nữa, điều này sẽ cho thấy nguyên nhân của sự tắt của chúng là khác.

Tình huống này sẽ cho thấy các thiên hà này đã chết. Tuy nhiên, các thuộc tính hiện tại của các thiên hà này hỗ trợ một chu kỳ hình thành sao liên tục.

Bởi vì các thiên hà ngủ đông rất hiếm, vẫn còn nhiều điều bí ẩn về chúng. Tuy nhiên, các nhà thiên văn học hy vọng các quan sát trong tương lai sẽ giúp làm sáng tỏ các nhà máy sao đang ngủ này. Một chương trình JWST sắp tới có tên là ‘Sleeping Beauties’ sẽ dành riêng cho việc khám phá các thiên hà ngủ đông trong vũ trụ đầu tiên, Paz cho biết. Chương trình này sẽ cho phép các nhà thiên văn học ước tính thời gian một thiên hà ở trạng thái yên tĩnh và giúp họ hiểu rõ hơn về quá trình hình thành sao liên tục.

Vẫn còn nhiều điều chưa biết đối với chúng tôi, nhưng chúng tôi đã tiến một bước gần hơn đến việc giải mã quá trình này, Paz cho biết.

]]>