Nghị định 151 của Chính phủ, dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước, hướng tới tinh thần ‘gần dân, sát dân’. Một nội dung trọng tâm của nghị định này là chuyển giao một số thẩm quyền quản lý đất đai về cấp xã. Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa chia sẻ quan điểm rằng việc giao thẩm quyền cho cấp xã là cần thiết, hợp lý và phù hợp với năng lực thực tiễn của chính quyền cơ sở.

Ông Hòa tin rằng Nghị định 151 cụ thể hóa chủ trương phân quyền, phân cấp đã được quy định trong Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Việc trao thêm thẩm quyền cho cấp xã, bao gồm quản lý đất đai, là một bước tiến đúng đắn để phát huy tính tự chủ, linh hoạt trong điều hành, đặc biệt là khi các cấp cơ sở đang được củng cố về nhân sự, bộ máy và kinh nghiệm thực tiễn. “Cấp xã hiện nay có đủ năng lực, đủ điều kiện, trình độ để thực hiện các nhiệm vụ rất rõ ràng trong quản lý nhà nước,” ông Hòa khẳng định.

Chính quyền xã không còn là cấp yếu như trước kia; nhiều công việc trước đây của cấp huyện đã và đang được giao cho xã xử lý. Ông Hòa cũng chỉ ra rằng cán bộ lãnh đạo xã hiện nay được điều động từ cấp huyện hoặc tỉnh xuống, phần lớn là những người đã có kinh nghiệm công tác quản lý nhà nước. Hệ thống tổ chức hành chính cấp xã cũng đã được kiện toàn với đầy đủ các bộ phận chuyên môn.

Tuy nhiên, ông Hòa cũng nhấn mạnh rằng quyền lực càng lớn thì trách nhiệm càng cao, đặc biệt trong lĩnh vực phức tạp như đất đai. Sự giám sát, hỗ trợ từ cấp trên là điều kiện bắt buộc để đảm bảo cấp xã thực hiện đúng luật, đúng thẩm quyền và không lạm dụng quyền lực. Ông đề xuất cần có sự phân cấp rõ ràng và tuân thủ theo các quy định của luật đất đai, luật đấu thầu, luật đầu tư hiện hành. Cần giới hạn loại dự án, diện tích đất hoặc giá trị mà cấp xã được quyết định. Đồng thời, cần tăng cường giám sát, kiểm tra từ cấp trên và đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cấp xã.

Về nguy cơ lạm quyền, ông Hòa không né tránh thực tế này và nhấn mạnh rằng phân quyền là cần thiết nhưng phải song hành với kiểm tra, giám sát để tránh tình trạng lạm quyền, lợi dụng chức vụ để trục lợi. Từ thực tiễn địa phương và kinh nghiệm giám sát tại Quốc hội, ông Hòa kiến nghị một số vấn đề cốt lõi để việc phân cấp, phân quyền cho cấp xã được thực hiện hiệu quả, bao gồm phân quyền đúng mức, đúng người; tăng cường giám sát, kiểm tra; và đào tạo, bồi dưỡng cán bộ.

Từ tháng 8, nhiều quy định mới có hiệu lực

Từ tháng 8, nhiều quy định mới liên quan đến doanh nghiệp nhà nước, hợp pháp hóa lãnh sự, hồ sơ con nuôi, hỗ trợ công chức và số điện thoại tiếp nhận thông tin về sự cố thiên tai sẽ có hiệu lực, mang lại những thay đổi quan trọng trong các lĩnh vực này.

Doanh nghiệp nhà nước: Rà soát và sửa đổi điều lệ

Theo Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp, các doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ phải rà soát, sửa đổi điều lệ, quy chế tài chính và quy chế nội bộ để phù hợp với quy định mới. Thời hạn hoàn thành là trước ngày 31/12/2026. Trong thời gian chưa sửa đổi, doanh nghiệp được tạm áp dụng các quy định hiện hành nếu không trái với luật mới. Điều này đảm bảo rằng các doanh nghiệp nhà nước hoạt động một cách minh bạch và hiệu quả, phù hợp với các quy định pháp luật hiện hành.

Hợp pháp hóa lãnh sự: Quy định mới

Nghị định số 196/2025 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung Nghị định 111/2011 về chứng nhận lãnh sự, hợp pháp hóa lãnh sự (có hiệu lực từ 3/8) quy định các giấy tờ, tài liệu được miễn hợp pháp hóa lãnh sự. Điều này giúp giảm thiểu thủ tục hành chính và tạo điều kiện thuận lợi cho các cá nhân, tổ chức thực hiện các giao dịch quốc tế.

Hồ sơ con nuôi: Thông tư mới

Thông tư số 10/2025 của Bộ Tư pháp sửa đổi, bổ sung về việc ghi chép, sử dụng, quản lý và lưu trữ sổ, mẫu giấy tờ, hồ sơ nuôi con nuôi có hiệu lực từ ngày 4/8. Thông tư này nhằm mục đích hoàn thiện và thống nhất các quy định về quản lý hồ sơ con nuôi, đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong công tác nuôi con nuôi.

Đầu tư dự án giao thông trọng điểm: Ba nghị quyết

Ba nghị quyết của Quốc hội về quyết định, điều chỉnh chủ trương đầu tư các dự án hạ tầng giao thông quan trọng sẽ cùng có hiệu lực từ 11/8. Các nghị quyết này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc phát triển hạ tầng giao thông của đất nước, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội.

Hỗ trợ công chức: Nghị định mới

Nghị định 179/2025 của Chính phủ quy định về mức hỗ trợ đối với người làm công tác chuyên trách về chuyển đổi số, an toàn thông tin mạng, an ninh mạng. Nghị định này thể hiện sự quan tâm của Chính phủ đối với công chức và viên chức đang làm việc trong lĩnh vực chuyển đổi số và an toàn thông tin.

Số điện thoại tiếp nhận thông tin về sự cố thiên tai: 112

Từ ngày 23/8, khi Nghị định số 200/2025 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Phòng thủ dân sự có hiệu lực thi hành, số điện thoại 112 sẽ tiếp nhận nội dung thông tin về sự cố, thiên tai, thảm họa, những nguy cơ xảy ra, yêu cầu trợ giúp của tổ chức, cá nhân. Việc này nhằm mục đích nhanh chóng và hiệu quả trong việc tiếp nhận và xử lý thông tin về các tình huống khẩn cấp, giúp giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản.