Ngày 15/7, phong trào Hamas đã xác nhận cái chết của ông Mohammed Faraj al-Ghoul, một trong những thủ lĩnh hàng đầu của tổ chức này, trong một cuộc không kích của Israel vào Thành phố Gaza. Tuy nhiên, tuyên bố của Hamas không cung cấp thêm chi tiết về vụ việc. Quân đội Israel cũng chưa đưa ra bình luận về vụ không kích này.

Thông tin về cái chết của ông al-Ghoul được đưa ra trong bối cảnh quân đội Israel vừa phát đi thông báo yêu cầu người dân ở một số khu vực thuộc thành phố Gaza và trại tị nạn Jabalia ở miền Bắc Gaza phải sơ tán ngay lập tức sang các khu vực phía Tây. Sau đó, họ cần tiếp tục di chuyển về phía Nam tới khu vực Al-Mawasi.

Trong những ngày gần đây, Israel đã tăng cường các hoạt động không kích trên toàn Dải Gaza, tập trung vào các cơ sở quân sự, hầm ngầm, hệ thống hỏa lực và các mục tiêu quân sự khác của Hamas. Quân đội Israel liên tục phát lệnh sơ tán dân cư ở các vùng miền Bắc và miền Trung Gaza để phục vụ các chiến dịch phá dỡ hầm ngầm của Hamas.

Kể từ ngày 18/3, Israel đã nối lại các hoạt động quân sự tại Gaza sau khi kết thúc thỏa thuận ngừng bắn giai đoạn 1 với Hamas. Theo thống kê từ phía Palestine, ít nhất 7.656 người Palestine đã thiệt mạng và 27.314 người khác bị thương kể từ khi Israel nối lại chiến dịch không kích dữ dội. Tổng số người thiệt mạng đã tăng lên 58.479 và số người bị thương lên 139.355 tính từ tháng 10/2023.

Trước tình hình xung đột leo thang, cộng đồng quốc tế đang kêu gọi giảm căng thẳng và thiết lập lệnh ngừng bắn để bảo đảm an toàn cho dân thường. Các bên liên quan đang nỗ lực tìm kiếm giải pháp hòa bình để chấm dứt bạo lực và nối lại đàm phán.

Israel đã tiến hành một loạt các cuộc không kích mạnh mẽ vào thành phố Damascus, Syria, vào ngày thứ Sáu, nhắm vào Bộ Quốc phòng và các mục tiêu khác của chính quyền Syria. Quân đội Israel cho biết các cuộc tấn công này nhắm vào lực lượng chính phủ Syria đang tấn công các cộng đồng người Druze ở miền nam Syria.

Bộ trưởng Quốc phòng Israel, Israel Katz, đã chia sẻ đoạn video về cuộc tấn công và tuyên bố rằng “những đòn đau đớn đã bắt đầu”. Các cuộc không kích đã làm rung chuyển thủ đô Damascus, với các phóng viên của Reuters nghe thấy máy bay chiến đấu bay ở tầm thấp và thực hiện các cuộc không kích lớn vào trung tâm thành phố.

Toàn thành phố Damascus bị khói bao phủ và một cột khói dày bốc lên từ Bộ Quốc phòng Syria. Quân đội Israel đã thông báo về một cuộc tấn công vào cổng Bộ Quốc phòng Syria và tuyên bố tiếp tục tấn công các mục tiêu của chính quyền Syria ở miền nam Syria.

Các nguồn tin an ninh cho biết ít nhất hai cuộc tấn công bằng máy bay không người lái đã đánh trúng tòa nhà Bộ Quốc phòng và các sĩ quan đã trú ẩn dưới tầng hầm.

Các cuộc bạo lực gần đây ở Sweida, miền Nam Syria, đã làm hàng chục người thiệt mạng, khiến Israel phải hành động với mục đích bảo vệ người Druze. Người Druze là tín đồ của một tôn giáo có nguồn gốc từ Hồi giáo và lan rộng giữa Syria, Li Băng và Israel.

Tình trạng bạo lực đã làm trầm trọng thêm những thách thức lớn mà Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa phải đối mặt. Sự sụp đổ của chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad ở Syria đã tạo ra ‘khoảng trống quyền lực’ đáng kể tại Syria và mở ra cơ hội cho Israel củng cố ảnh hưởng của mình tại khu vực miền Nam.

Sau các cuộc tấn công, quân đội Israel đã xác nhận rằng họ đã thực hiện các cuộc không kích vào các mục tiêu của chính quyền Syria. Họ cũng tuyên bố rằng các cuộc tấn công này là để đáp trả các hành động của chính quyền Syria đối với người Druze ở miền nam Syria.

Truy cập trang web Reuters để biết thêm thông tin về các cuộc không kích của Israel vào Damascus.

Không quân Israel đã thực hiện một chiến dịch không kích sâu vào lãnh thổ Iran mà không có sự hỗ trợ tiếp nhiên liệu từ Mỹ, điều này được xem là một thành tựu đáng kể trong lịch sử quân sự hiện đại. Theo trang mạng The War Zone (TWZ) của Mỹ, Israel đã thực hiện hàng loạt phi vụ tấn công vào lãnh vực đối phương mà không cần sự hỗ trợ tiếp nhiên liệu từ Mỹ.

Khoảng cách địa lý giữa Israel và Iran lên tới gần 1.000 km, khiến các chiến đấu cơ như F-15, F-16 và F-35 phải được tiếp nhiên liệu giữa không trung để hoàn thành nhiệm vụ và trở về an toàn. Tuy nhiên, Israel hiện chỉ sở hữu 7 máy bay tiếp dầu KC-707 đời cũ, và không có bằng chứng nào cho thấy Washington đã hỗ trợ bí mật trong cuộc xung đột.

Người phát ngôn Không quân Mỹ hôm 16/7 tuyên bố dứt khoát Washington “không thực hiện bất kỳ hoạt động tiếp dầu nào cho Israel trong cuộc xung đột với Iran”. Điều này cho thấy Israel đã phải tự thân vận động để thực hiện chiến dịch không kích này.

Để khắc phục bài toán tiếp dầu, không quân Israel đã dùng tới hàng loạt chiến thuật phi truyền thống. Các chiến đấu cơ F-15 và F-16 của Israel đều được trang bị thùng nhiên liệu phụ theo thân (conformal fuel tanks) và phải mang thêm nhiều thùng nhiên liệu rời (drop tanks). Trong đợt tấn công đầu tiên, các máy bay được chất đầy nhiên liệu nhất có thể, trong quá trình bay sẽ thả các thùng nhiên liệu rời sau khi dùng hết để giảm tải trọng.

Thùng dầu phụ có giá không hề rẻ, không phải lúc nào cũng bị vứt lại sau khi dùng xong, nhưng không quân Israel đã quyết định như vậy để tối đa hóa tầm bay tới Iran. Những đợt không kích ban đầu nhằm vào các vị trí gần biên giới Iran – Iraq, sau đó mở rộng sâu vào lãnh thổ Iran. Israel dường như đã tính toán kỹ lưỡng hành trình bay nhằm tận dụng tối đa tầm hoạt động của từng phi đội.

Một số tiêm kích F-35I của Israel còn được cho là đã được tinh chỉnh phần mềm và cấu hình để tăng tầm bay. Thách thức lớn nhất là đợt không kích ngày đầu tiên khi Israel thông báo huy động tới hơn 300 máy bay để dội bom các mục tiêu ở Iran. Trong những ngày sau đó, tần suất không kích được duy trì nhưng với cường độ và rủi ro thấp hơn khi các hệ thống phòng không Iran phần nào đã bị vô hiệu hóa.

Việc Israel duy trì hàng trăm phi vụ không kích Iran trong 12 ngày với chỉ 7 máy bay tiếp dầu là điều “khó tin”. Ngoài sự can thiệp của Mỹ khi dội bom cơ sở hạt nhân Iran, vấn đề không kích trong khi thiếu máy bay tiếp dầu có thể là một trong những lý do khiến Israel cần nhanh chóng kết thúc chiến dịch vì nguy cơ quá tải hậu cần.

Dù từng có giả thiết về khả năng Israel được hỗ trợ tiếp dầu từ Ả Rập Saudi, Jordan hay thậm chí là Azerbaijan, nhưng không có bằng chứng nào củng cố điều đó. Có thể nói, với tuyên bố phủ nhận từ phía Mỹ, Israel dường như đã tự thân vận động, làm nên một chiến dịch không kích tầm xa chưa từng có tiền lệ trong lịch sử hiện đại.

Israel đã thông báo sẽ tiến hành một “gián đoạn chiến thuật” trong hoạt động chiến đấu vì mục đích nhân đạo tại một số khu vực ở Gaza. Thông báo này được đưa ra vào Chủ nhật, với việc Israel sẽ tạm ngừng hoạt động quân sự từ 10 giờ sáng đến 8 giờ tối (07:00-17:00 GMT) tại các khu vực al-Mawasi, Deir el-Balah và Gaza City.

Quyết định này được xem là một nỗ lực của Israel nhằm giảm thiểu tác động của cuộc chiến tranh đối với dân thường ở Gaza. Tuy nhiên, song song với thông báo này, hoạt động quân sự của Israel tại Gaza vẫn tiếp tục diễn ra. Lực lượng Israel đã tiến hành các cuộc tấn công vào Gaza từ đầu giờ ngày Chủ nhật, khiến ít nhất 15 người Palestine thiệt mạng.

Đây là diễn biến tiếp theo sau một ngày trước đó, khi ít nhất 71 người Palestine bị giết, trong đó có 42 người đang tìm kiếm viện trợ. Ngoài ra, 5 người Palestine khác cũng chết vì đói, làm dấy lên lo ngại về tình hình nhân đạo đang ngày càng nghiêm trọng tại Gaza.

Tình hình ở Gaza hiện nay đang rất phức tạp và căng thẳng. Việc Israel tạm ngừng hoạt động quân sự tại một số khu vực có thể giúp giảm thiểu một phần khó khăn cho dân thường, nhưng tình hình tổng thể vẫn còn nhiều thách thức. Cộng đồng quốc tế đang tiếp tục theo dõi và kêu gọi giảm căng thẳng, tìm kiếm giải pháp hòa bình cho xung đột này.

Tư lệnh Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF), Eyal Zamir, vừa tiết lộ rằng quân đội Israel đã được lệnh triển khai các hoạt động quân sự đồng thời trên nhiều mặt trận và thực hiện nhiệm vụ phòng thủ tại một số khu vực cũng như vùng biên giới. Tại buổi đánh giá chiến lược với các chỉ huy IDF vào ngày 21/7, ông Zamir đánh giá cao hoạt động chống lại nhóm vũ trang Hamas tại Dải Gaza, coi đây là một trong những chiến dịch phức tạp nhất mà IDF từng đối mặt.

“Chúng ta đang phải trả giá đắt vì xung đột tại Dải Gaza, nhưng quân đội Israel đã đạt được những thành tựu đáng kể tại đây,” ông Zamir nói. IDF sẽ tiếp tục hoạt động trên nhiều mặt trận, trong đó có việc làm suy yếu năng lực chiến lược của Syria và nhóm Hezbollah ở Lebanon, đảm bảo khả năng tự do hành động trong khu vực cũng như tiếp tục chiến dịch tại Bờ Tây. Ông Zamir cũng nhấn mạnh rằng Iran và các đồng minh của nước này vẫn trong tầm ngắm của IDF. “Chiến dịch nhằm vào Iran chưa kết thúc,” ông khẳng định.

Đây là lần đầu tiên IDF tổ chức đánh giá tình hình trên các mặt trận trong vòng 2 năm qua. Quân đoàn Sâu thẳm, đơn vị bí mật của IDF chuyên thực hiện hoạt động quân sự ở nước ngoài, sẽ trải qua cải tổ lớn để trở thành bộ chỉ huy chịu trách nhiệm quản lý, xây dựng chiến lược, chỉ huy hoạt động và chiến dịch ở cấp Bộ tổng tham mưu, đặc biệt trong đối phó với các lực lượng mà Iran hậu thuẫn tại những nước không tiếp giáp với Israel.

IDF đã mở chiến dịch nhằm vào Dải Gaza từ tháng 10/2023 nhằm đáp trả vụ tấn công của Hamas khiến khoảng 1.200 người Israel thiệt mạng. Xung đột tới nay đã khiến hơn 59.000 người tại Dải Gaza thiệt mạng và hơn 142.000 người bị thương, trong đó chủ yếu là dân thường. Gần đây, Hamas đã thay đổi chiến thuật, triển khai các tổ tác chiến độc lập chuyên hoạt động phân tán thay vì tập trung lực lượng như trước. Chiến thuật này giúp Hamas dễ dàng phục kích và gây thiệt hại nặng cho lực lượng Israel, đặc biệt trong môi trường đô thị phức tạp.

Việc Hamas phân tán lực lượng cũng khiến IDF gặp khó khăn trong việc xác định mục tiêu và tổ chức phản công hiệu quả. Điều này cho thấy sự phức tạp và thách thức của chiến dịch tại Dải Gaza, và IDF sẽ cần phải điều chỉnh chiến lược để đối phó với chiến thuật mới của Hamas.

IDF đang phải đối mặt với một tình hình chiến lược phức tạp và nhiều thách thức trên nhiều mặt trận. Việc cải tổ Quân đoàn Sâu thẳm và điều chỉnh chiến lược để đối phó với chiến thuật mới của Hamas là những bước đi quan trọng để IDF có thể tiếp tục thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia.