Thành phố Bandung, Indonesia, một lần nữa tái khẳng định vị thế là “Thành phố Sáng tạo” của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) thông qua Lễ hội Batik và Đồ thủ công mỹ nghệ 2025. Sự kiện này là dịp để giới thiệu sự đa dạng của các sản phẩm thủ công mỹ nghệ từ khắp Indonesia, bao gồm vải Batik, đồ dệt thêu, các phụ kiện dân tộc và sản phẩm của các doanh nghiệp nhỏ địa phương.

Lễ hội Indonesia Batik & Craft Festival 2025 không chỉ là một không gian giao lưu văn hóa mà còn đóng vai trò là nền tảng học tập và thúc đẩy nền kinh tế sáng tạo địa phương. Sự kiện này khuyến khích người dân sử dụng hàng nội địa và là cơ hội để các nghệ nhân giới thiệu những tác phẩm xuất sắc của mình.

Được tổ chức tại trung tâm thành phố Bandung trong tuần đầu tháng 8, lễ hội là một nền tảng quan trọng để các nghệ nhân và doanh nghiệp nhỏ giới thiệu sản phẩm của mình. Ban tổ chức cho biết đây là dịp để khẳng định di sản của các sản phẩm thủ công như vải Batik và đồ dệt, thêu, không chỉ có giá trị thẩm mỹ cao mà còn mang theo những dấu ấn và ý nghĩa văn hóa và triết lý sâu sắc.

Gần 100 đơn vị tham gia lễ hội năm nay không chỉ đến từ Java mà còn từ các khu vực phía Đông như Đông Nusa Tenggara (NTT) và Palembang. Nhiều doanh nghiệp vừa, nhỏ và rất nhỏ cũng được thành phố Bandung hỗ trợ tham gia lễ hội này, thể hiện sự đa dạng và phong phú của sản phẩm thủ công mỹ nghệ tại Indonesia.

Các sản phẩm trưng bày tại lễ hội bao gồm vải dệt thủ công, nghệ thuật thêu đặc sắc, vải Batik từ các địa phương khác nhau, cũng như các phụ kiện phục vụ dệt may và trang sức được chế tác từ các nguyên liệu địa phương. Khách tham dự lễ hội có thể chiêm ngưỡng vẻ đẹp của nghề dệt thủ công từ Đông Sumba và Đông Nusa Tenggara, cùng với nhiều sản phẩm thủ công mỹ nghệ khác.

Trong khuôn khổ lễ hội, nhiều hoạt động thú vị cũng được tổ chức, bao gồm các buổi trình diễn thời trang Batik, các hội thảo, tọa đàm, giới thiệu ẩm thực… về chủ đề các sản phẩm thủ công. Lễ hội là một nền tảng quan trọng để thúc đẩy nền kinh tế sáng tạo của Indonesia và khuyến khích người dân sử dụng hàng nội địa, đồng thời quảng bá giá trị văn hóa và nghệ thuật của các sản phẩm thủ công mỹ nghệ.

Lễ hội Indonesia Batik & Craft Festival 2025 là một cơ hội để thành phố Bandung khẳng định vị thế là “Thành phố Sáng tạo” của UNESCO và tiếp tục thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế sáng tạo địa phương thông qua việc quảng bá và bảo tồn các sản phẩm thủ công mỹ nghệ truyền thống. Sự kiện này cũng Indonesia travel kêu gọi sự tham gia và ủng hộ của cộng đồng quốc tế trong việc bảo tồn và phát triển các giá trị văn hóa và nghệ thuật của Indonesia.

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang phát triển mạnh mẽ, các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ (DNNVSN) tại Việt Nam đang khẳng định vai trò quan trọng của mình trong việc xây dựng một hệ sinh thái thời trang bền vững. Với nền tảng di sản văn hóa và tinh thần sáng tạo của cộng đồng, họ đang góp phần tạo nên một bức tranh sáng tạo mới, đa dạng và phong phú.

Tại Việt Nam, nền kinh tế sáng tạo đang bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ. Chính phủ đã ban hành chỉ thị số 30/CT-TTg, trong đó ưu tiên đầu tư vào nguồn nhân lực và công nghệ cho các ngành công nghiệp văn hóa, bao gồm thời trang, thủ công mỹ nghệ và thiết kế. Điều này cho thấy sự quan tâm và hỗ trợ của Chính phủ đối với sự phát triển của các ngành công nghiệp sáng tạo.

DNNVSN tại Việt Nam chiếm khoảng 80% tổng số doanh nghiệp ngành dệt may và tạo công ăn việc làm cho hơn ba triệu lao động. Họ thường hoạt động theo mô hình gia đình hoặc nhóm nhỏ, không sở hữu nhà xưởng quy mô lớn hay ngân sách tiếp thị đáng kể. Tuy nhiên, họ đang âm thầm kiến tạo một “vòng tròn thịnh vượng” bao gồm bốn trụ cột: kinh tế, văn hóa, môi trường và xã hội, đan xen và kết nối sâu sắc.

Các doanh nghiệp như Linht Handicraft, Kilomet109, Môi Điên, KHAAR và Dòng Dòng đã thể hiện cách mà DNNVSN có thể duy trì được quy mô sản xuất nhỏ, gắn liền với cộng đồng, trong khi vẫn thúc đẩy đổi mới sáng tạo mang tính bền vững và đậm đà bản sắc văn hóa. Họ đã chứng minh rằng các DNNVSN có thể đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng một hệ sinh thái thời trang mới, bền vững và sáng tạo.

Tuy nhiên, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng các DNNVSN trong lĩnh vực thời trang tại Việt Nam đang phải đối mặt với những rào cản mang tính hệ thống. Nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc mở rộng quy mô do hạn chế về vốn và cơ sở hạ tầng. Điều này cho thấy cần có sự hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các DNNVSN để họ có thể phát triển mạnh mẽ hơn.

Để xây dựng một nền kinh tế sáng tạo thịnh vượng, nhóm nghiên cứu đã đề xuất ba định hướng chính sách nhằm hỗ trợ DNNVSN một cách hiệu quả và bền vững. Đó là tăng cường giáo dục thời trang, đầu tư vào không gian công cộng và cải cách hành chính và tài chính. Nếu được tạo điều kiện và chính sách hỗ trợ phù hợp, DNNVSN hoàn toàn có thể đóng vai trò nòng cốt trong việc hình thành một nền kinh tế sáng tạo đậm đà bản sắc văn hóa tại Việt Nam.

Các DNNVSN phản ánh một xu thế toàn cầu hướng tới sự bền vững và cho thấy tiềm năng của các xưởng may nhỏ, cộng đồng dân tộc thiểu số và những nhà thiết kế trẻ đầy tâm huyết đang cùng nhau xây dựng một hệ sinh thái thời trang mới. Với sự hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi, họ có thể trở thành đầu tàu trong việc kiến tạo một tương lai sáng tạo và bền vững cho ngành thời trang Việt Nam. Liên hệ với RMIT Việt Nam để tìm hiểu thêm về các chương trình đào tạo và nghiên cứu trong lĩnh vực thời trang và thiết kế.

Trong bối cảnh các thương hiệu thời trang toàn cầu đang chiếm lĩnh thị trường, các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ (DNNVSN) tại Việt Nam đã và đang lặng lẽ xây dựng một hệ sinh thái thời trang bền vững. Hệ sinh thái này được nuôi dưỡng từ di sản văn hóa và tinh thần sáng tạo của cộng đồng.

Trong ba thập kỷ qua, nhiều quốc gia đã triển khai phát triển kinh tế sáng tạo để tận dụng tri thức, tài năng và bản sắc văn hóa. Tại Việt Nam, nền kinh tế sáng tạo đang bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ. Chỉ thị số 30/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, ban hành tháng 8/2024, đã ưu tiên đầu tư vào nguồn nhân lực và công nghệ cho các ngành công nghiệp văn hóa như thời trang, thủ công mỹ nghệ và thiết kế.

Tuy nhiên, các DNNVSN tại Việt Nam vẫn còn gặp nhiều khó khăn do thiếu hỗ trợ chiến lược và lâu dài từ phía nhà nước. Các chính sách và truyền thông hiện tại còn mơ hồ, khiến định hướng chiến lược có thể thiếu rõ ràng. Mặc dù vậy, các DNNVSN vẫn tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc tạo việc làm và nâng cao chất lượng sống thông qua các nguồn lực trí tuệ và văn hóa.

Một nghiên cứu gần đây của RMIT Việt Nam đã chỉ ra rằng các DNNVSN đang âm thầm kiến tạo một hệ sinh thái thời trang bền vững, được gọi là ‘vòng tròn thịnh vượng’. Bốn trụ cột chính của hệ sinh thái thời trang bền vững này bao gồm kinh tế, văn hóa, môi trường và xã hội. Các DNNVSN như Linht Handicraft, Kilomet109, Môi Điên, KHAAR và Dòng Dòng đã và đang thúc đẩy đổi mới sáng tạo mang tính bền vững và đậm đà bản sắc văn hóa.

Tuy nhiên, nghiên cứu cũng nêu bật những rào cản mang tính hệ thống mà các DNNVSN trong lĩnh vực thời trang tại Việt Nam đang phải đối mặt. Các doanh nghiệp này thường gặp khó khăn trong việc mở rộng quy mô do hạn chế về vốn và cơ sở hạ tầng.

Để xây dựng một nền kinh tế sáng tạo thịnh vượng, nhóm nghiên cứu đã đề xuất ba định hướng chính sách nhằm hỗ trợ DNNVSN một cách hiệu quả và bền vững. Ba định hướng này bao gồm tăng cường giáo dục thời trang, đầu tư vào không gian công cộng và cải cách hành chính và tài chính.

Nếu được tạo điều kiện và chính sách hỗ trợ phù hợp, DNNVSN hoàn toàn có thể đóng vai trò nòng cốt trong việc hình thành một nền kinh tế sáng tạo đậm đà bản sắc văn hóa tại Việt Nam.