Trung Quốc đã chính thức công bố một chính sách hỗ trợ nuôi con toàn diện trên toàn quốc, đánh dấu một nỗ lực đáng kể của chính phủ nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng dân số ngày càng trầm trọng. Theo thông báo mới nhất, chính phủ Trung Quốc sẽ cung cấp trợ cấp nuôi con hằng năm lên đến 3.600 nhân dân tệ (khoảng 500 USD) cho mỗi trẻ em từ ngày 1/1/2025 trở đi, cho đến khi trẻ tròn ba tuổi, không phân biệt thứ tự sinh trong gia đình.

Chính sách này không chỉ áp dụng cho trẻ em sinh sau thời điểm nêu trên mà còn bao gồm cả những trẻ em sinh trước đó nhưng chưa đủ ba tuổi, với mức trợ cấp tương ứng dựa trên số tháng còn lại. Đây là lần đầu tiên chính phủ trung ương Trung Quốc triển khai một chương trình trợ cấp nuôi con trên phạm vi toàn quốc, mở ra hy vọng về một sự hỗ trợ tài khóa lớn hơn cho các gia đình trong tương lai.

Trước đó, hơn 20 tỉnh thành trên khắp Trung Quốc đã từng thử nghiệm các chính sách trợ cấp nuôi con ở nhiều cấp độ địa phương khác nhau. Sự ra đời của chính sách toàn diện này diễn ra trong bối cảnh dân số Trung Quốc đã suy giảm trong ba năm liên tiếp, với năm 2024 ghi nhận mức giảm 1,39 triệu người, còn 1,4083 tỷ người.

Theo các mô hình nhân khẩu học của Liên hợp quốc, dân số Trung Quốc có thể giảm từ khoảng 1,4 tỷ người hiện nay xuống còn 800 triệu người vào năm 2100. Gần nửa thế kỷ thực thi chính sách một con đã không chỉ làm giảm tỷ lệ sinh mà còn gây ảnh hưởng sâu sắc đến tư tưởng xã hội và niềm tin vào việc sinh con.

Nhiều chuyên gia cảnh báo rằng đà phục hồi này có thể chỉ là tạm thời và không đồng đều, khi mà các rào cản lớn như đà tăng trưởng kinh tế chậm chạp, bất ổn gia tăng, chi phí nuôi con cao ngất ngưởng, cạnh tranh khốc liệt, và bất bình đẳng giới sâu sắc tiếp tục ảnh hưởng đến quyết định sinh con của các cặp vợ chồng.

Trong khi đó, hơn 20 chính quyền cấp tỉnh tại Trung Quốc hiện đã thực hiện các chính sách trợ cấp nuôi con khác nhau. Dân số Trung Quốc không chỉ suy giảm mà còn đang già hóa nhanh chóng, làm dấy lên lo ngại về tương lai của hệ thống lương hưu quốc gia.

Tuy nhiên, việc chính phủ chuyển tiền trực tiếp đến hộ gia đình thông qua trợ cấp nuôi con được xem là một bước ngoặt quan trọng. Chính sách này mở ra một tiền đề cho các hình thức hỗ trợ tài khóa lớn hơn trong tương lai, trong nỗ lực giải quyết những thách thức nghiêm trọng mà dân số Trung Quốc đang đối mặt.

Châu Âu đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng khi các khu vực nông thôn, chiếm 40% diện tích, dần trở nên trống vắng. Điều này dẫn đến nền kinh tế địa phương ảm đạm và nhiều vấn đề xã hội. Tây Ban Nha là một trong những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề bởi tình trạng già hóa dân số và thiếu hụt trẻ em ở các vùng nông thôn.

Ở Tây Ban Nha, ngôi làng Molezuelas de la Carballeda đang phải đối mặt với tình trạng già hóa dân số và thiếu hụt trẻ em nghiêm trọng. Dân số của làng chỉ còn 47 người với độ tuổi trung bình là 70. Suy giảm dân số ở vùng nông thôn không chỉ là vấn đề của Tây Ban Nha mà đang trở thành một cuộc khủng hoảng trên khắp châu Âu. Trong vòng 10 năm đến 2024, dân số sống tại các vùng nông thôn của Liên minh châu Âu đã giảm gần 8 triệu người, trong khi dân số đô thị tăng hơn 10 triệu người.

Để ứng phó với tình trạng này, các nước châu Âu đang nỗ lực xoay chuyển tình hình. Một số nước đã áp dụng các biện pháp như bán nhà với giá 1 euro, hỗ trợ tái thiết nhà cửa, trợ cấp dịch vụ thiết yếu, đến sử dụng công nghệ để cải thiện tiếp cận giáo dục và y tế. Tuy nhiên, thực tế không dễ thay đổi. Cơ sở hạ tầng xuống cấp, việc làm khan hiếm, dân số già hóa là những thách thức dài hạn mà các khu vực nông thôn đang phải đối mặt.

Ở Phần Lan, thị trưởng Markus Hirvonen của khu vực Bắc Karelia bày tỏ lo ngại sâu sắc về sự thiếu hụt trẻ em. Ở Garfagnana, Ý, nữ thị trưởng Raffaella Mariani phải dùng chính tiền lương của mình để chi trả cho các tiết học ngoại khóa âm nhạc, khoa học, toán học và dịch vụ trông trẻ. Dù nỗ lực, nhiều khu vực vẫn phải đối mặt với khó khăn. Tại vùng cao nguyên Scotland, Hội đồng Highland đang đối mặt khủng hoảng kép: thiếu việc làm, thiếu nhà ở và thiếu dịch vụ cơ bản.

Để khắc phục tình trạng này, Hội đồng Highland đã mua lại công ty xe buýt để phục vụ người dân ở khu vực xa xôi, tạm dừng hoạt động trường học thay vì đóng cửa vĩnh viễn. Một số vùng bắt đầu dựa vào du lịch như một cách duy trì sức sống cho các khu vực nông thôn. Tuy nhiên, vẫn có những hy vọng. Chính quyền tỉnh Zamora đã khởi động chương trình “Mi Pueblo Acoge” (Làng tôi chào đón bạn), thu hút người nhập cư từ Mỹ Latinh. 124 gia đình đã được tái định cư, trong đó có kỹ sư, bác sĩ, quản trị viên từ Venezuela.

Cuộc khủng hoảng này không chỉ ảnh hưởng đến kinh tế mà còn đến xã hội và văn hóa của các khu vực nông thôn. Để giải quyết vấn đề này, cần có sự chung tay của chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng địa phương. Sự tham gia của tất cả các bên liên quan sẽ giúp tìm ra giải pháp hiệu quả và bền vững cho các khu vực nông thôn châu Âu.