Ngày 21 tháng 7, Cơ quan an ninh Ukraine (SBU) thông báo về việc bắt giữ một quan chức Cục Chống tham nhũng quốc gia Ukraine (NABU) vì nghi ngờ thực hiện hành vi gián điệp cho Nga. Theo cáo buộc, người này đã chuyển thông tin cho Nga ít nhất 60 lần, tạo cơ sở cho những lo ngại về an ninh quốc gia.

Cùng ngày, SBU cũng tiến hành điều tra đối với một điều tra viên cấp cao của NABU, người bị tình nghi làm trung gian giúp cha mình bán cây gai dầu công nghiệp cho Nga. Ngoài ra, một số cá nhân khác bị cáo buộc có liên hệ với đảng phái bị cấm hoạt động của chính trị gia Fedir Khrystenko, người rời khỏi Ukraine sau khi xung đột Nga – Ukraine nổ ra vào năm 2022.

Cục Điều tra nhà nước Ukraine cũng thông báo đã gửi thông báo tới 3 nhân viên NABU liên quan đến các vụ tai nạn giao thông gây thương tích xảy ra từ 2 đến 4 năm trước. Tuy nhiên, NABU đã lên tiếng phản đối chiến dịch truy quét này, cho rằng nó đã vượt ra ngoài các vấn đề an ninh quốc gia, khi bao gồm cả các cáo buộc không liên quan như các vụ tai nạn giao thông đã xảy ra nhiều năm trước.

Theo NABU, ít nhất 70 cuộc khám xét đã được thực hiện với 15 nhân viên của cục này mà không có sự chấp thuận của tòa án. “Trong phần lớn các trường hợp, căn cứ cho những hành động này là sự liên quan của các cá nhân trong các vụ tai nạn giao thông đường bộ”, tuyên bố của NABU cho biết, đồng thời thừa nhận một số trường hợp có liên quan đến Nga. Cơ quan này khẳng định nguy cơ Nga xâm nhập là có thật, nhưng không thể dùng lý do đó để “dừng toàn bộ hoạt động” của NABU.

Tổ chức Minh bạch quốc tế đã lên tiếng về các cuộc khám xét, cho rằng chính quyền Ukraine đang gây áp lực lớn lên các cơ quan chống tham nhũng. Họ kêu gọi Tổng thống Volodymyr Zelensky đảm bảo tính độc lập cho các cơ quan này, nhằm duy trì niềm tin và hiệu quả trong cuộc chiến chống tham nhũng.

Các đại sứ G7 tại Kiev cũng bày tỏ quan ngại về tình hình và cho biết sẽ thảo luận vụ việc với giới lãnh đạo Ukraine, nhằm tìm kiếm giải pháp đảm bảo sự ổn định và độc lập của các cơ quan chống tham nhũng tại Ukraine.

Giám đốc Cục phòng chống tham nhũng quốc gia Ukraine (NABU), Semen Kryvonos, vừa lên tiếng chỉ trích quyết định mới của chính quyền liên quan đến việc kiểm soát cơ quan phòng chống tham nhũng. Quyết định này đã gây ra sự phẫn nộ trong công chúng Ukraine và làm dấy lên lo ngại về tính độc lập của các cơ quan chống tham nhũng.

Ngày 22 tháng 7, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã ký thông qua luật thu hồi quyền tự chủ đối với NABU và Văn phòng Công tố Chống tham nhũng chuyên biệt (SAPO). Theo đó, Ukraine trao cho tổng công tố, vị trí do Tổng thống Zelensky bổ nhiệm, quyền kiểm soát chặt chẽ 2 cơ quan trên. Quy trình ký duyệt luật này được đánh giá là chóng vánh bất thường. Dự luật kiểm soát NABU và SAPO được quốc hội Ukraine đưa ra tại phiên họp sáng 22 tháng 7 và chỉ mất 2 tiếng để các nghị sĩ bỏ ứng dụng thông qua.

Ngay lập tức, công chúng Ukraine đã phẫn nộ và xuống đường biểu tình phản đối việc chính phủ Ukraine muốn kiểm soát cơ quan chống tham nhũng. Các đối tác phương Tây cũng bày tỏ quan ngại trước động thái trên của Kyiv. Để xoa dịu dư luận và đồng minh, ông Zelensky ngày 24 tháng 7 đã đề xuất dự luật khôi phục quyền tự chủ cho NABU và SAPO. Tuy nhiên, hình ảnh và uy tín của nhà lãnh đạo Ukraine đã bị tổn hại nghiêm trọng.

NABU và SAPO là 2 cơ quan chống tham nhũng được thành lập từ năm 2014. Việc đặt các cơ quan này dưới quyền kiểm soát của chính phủ Ukraine đã gây ra những lo ngại về khả năng ông Zelensky sẽ tác động đến quá trình cũng như che chở cho những người có ảnh hưởng.

Các nhà phân tích chính trị nhận định rằng Ukraine đã tự làm khó mình trong bối cảnh nước này đang rất cần sự ủng hộ từ các nước phương Tây trong quá trình xung đột Nga – Ukraine

Tới 25.7, tình hình chiến trường Ukraine vẫn đang tiếp tục. Tổng thống Zelensky ngày 25 tháng 7 cho biết lực lượng Ukraine đang giao tranh căng thẳng với lực lượng Nga xoay quanh thành phố Pokrovsk ở (tỉnh Donetsk, miền Đông Ukraine).

Tại một cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên hợp Quốc ngày 25 tháng 7, Đại sứ Mỹ Dorothy Shea đã yêu cầu tất cả các nước ngừng xuất khẩu các mặt hàng lưỡng dụng cho Nga. Bà cho rằng Washington cho rằng các mặt hàng trên đã giúp Moscow phát triển ngành công nghiệp quốc phòng cũng như tăng cường khả năng không kích Ukraine bằng tên lửa và máy bay không người lái (UAV).

Phó đại diện thường trực Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc Cảnh Sảng phản bác rằng Trung Quốc luôn kiểm soát rất kỹ hoạt động xuất khẩu hàng hóa dân sự . bao gồm xuất khẩu UAV.