Serbia chuẩn bị thực hiện bước đi quan trọng nhằm tự do hóa thị trường khí đốt, một động thái có thể làm suy giảm vị thế của tập đoàn năng lượng Gazprom của Nga như một nhà cung cấp chính. Quyết định này không chỉ có ý nghĩa về mặt kinh tế mà còn có thể ảnh hưởng trực tiếp đến mối quan hệ hợp tác năng lượng giữa Serbia và Nga, đặc biệt là trong bối cảnh Serbia đang đàm phán về một hợp đồng dài hạn mới với Moskva.
Áp lực từ Liên minh châu Âu (EU) đang ngày càng tăng đối với Serbia, khi khối này muốn giảm sự phụ thuộc của quốc gia Balkan vào khí đốt của Nga. Trong bối cảnh đó, Serbia đang tích cực xem xét các lựa chọn thay thế, bao gồm cả khí đốt từ Azerbaijan và khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) từ Mỹ. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng việc chuyển đổi này không hề đơn giản và tiềm ẩn nhiều rủi ro, không chỉ về mặt kinh tế mà còn về sự ổn định của nguồn cung.
Giáo sư Igor Yushkov tại Đại học Tài chính thuộc Chính phủ Liên bang Nga nhận định rằng thay thế khí đốt từ Nga không phải là một nhiệm vụ dễ dàng đối với Serbia. Hiện tại, Nga đang cung cấp khí đốt cho Serbia với mức chiết khấu đáng kể, góp phần giúp nền kinh tế của Serbia tăng trưởng ổn định. Việc mất đi nguồn cung khí đốt giá rẻ từ Nga có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế của Serbia.
Không chỉ lĩnh vực khí đốt, Serbia cũng đang đối mặt với những thách thức trong ngành dầu mỏ. Công ty dầu khí NIS của Serbia, nơi Nga nắm giữ cổ phần lớn, đã phải đối mặt với các lệnh trừng phạt của Mỹ. Để giải quyết vấn đề này, Serbia và Hungary đã đẩy nhanh kế hoạch xây dựng một đường ống dẫn dầu mới, dự kiến sẽ cung cấp một tuyến đường vận chuyển dầu thô của Nga đến nhà máy lọc dầu Pancevo.
Dự án đường ống mới giữa Serbia và Hungary thể hiện nỗ lực của Serbia nhằm duy trì mối quan hệ năng lượng với Nga. Nga tỏ ra sẵn sàng cung cấp dầu thô thông qua đường ống mới nếu nó mang lại lợi ích kinh tế cho Serbia. Đây được xem là một chiến lược của Serbia nhằm đảm bảo an ninh năng lượng trong dài hạn.
Việc xây dựng đường ống dẫn dầu mới không chỉ giúp Serbia giảm sự phụ thuộc vào cơ sở hạ tầng nhập khẩu của Croatia mà còn mở ra một tuyến đường mới cho dầu thô của Nga. Dự án này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong chiến lược năng lượng của Serbia, giúp quốc gia này đa dạng hóa các nguồn cung năng lượng và duy trì mối quan hệ hợp tác với Nga.
Serbia hiện đang đứng trước một ngã ba đường, nỗ lực đáp ứng các yêu cầu của EU để tiến gần hơn đến việc gia nhập khối, đồng thời phải đối mặt với những thách thức kinh tế và áp lực trừng phạt. Các dự án như đường ống dẫn dầu mới với Hungary cho thấy Serbia đang khéo léo cân bằng giữa các lợi ích địa chính trị và kinh tế của mình.
