Người dân sống gần Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, tỉnh Quảng Bình, đã có cuộc sống khá giả hơn nhờ chủ động xây dựng kế hoạch sinh kế bền vững, giảm sự phụ thuộc vào rừng và hưởng lợi lâu dài từ việc bảo vệ thiên nhiên.
Ông Đinh Xuân Hòa, một cư dân tại xã Bố Trạch, đã được hỗ trợ 4 đàn ong vào năm 2021 để nuôi ong lấy mật. Với vị trí thuận lợi gần Vườn Quốc gia và diện tích nhà ở rộng rãi, đàn ong của ông phát triển rất tốt, mang lại nguồn mật thu hoạch ổn định và tạo ra thu nhập đáng kể cho gia đình ông. Nhờ đó, ông đã không còn phải vào rừng đốn gỗ quý để bán như trước kia.
Tại thôn Tăng Hóa, xã Kim Điền, ông Cao Tiến Thân, 60 tuổi, đã bắt đầu một công việc mới là chăn nuôi gà. Trước đây, ông và gia đình sống dựa vào việc đi rừng kiếm sản vật để bán. Từ năm 2024, gia đình ông được hỗ trợ 90 con gà giống để phát triển kinh tế ngoài nghề đi rừng. Ông tập trung chăm sóc gà, vừa để lấy thịt, lấy trứng phục vụ bữa ăn của gia đình, vừa bán cho các nhà khác để lấy tiền trang trải sinh hoạt. Nhờ sự chăm chỉ, gia đình ông đã thoát nghèo và dần ổn định cuộc sống.
Trưởng thôn Tăng Hóa, bà Cao Thị Luận, cho biết trong năm 2024, hơn 20 gia đình trong thôn đã được Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng hỗ trợ sinh kế là gà giống. Đây cũng là lựa chọn và đề xuất của chính người dân trong thôn. “Người dân rất vui mừng khi nhận được hỗ trợ. Giá trị của con giống không quá lớn nhưng rất thiết thực để người dân trong thôn làm quen với việc làm kinh tế,” bà Cao Thị Luận chia sẻ.
Theo Phó Chủ tịch UBND xã Kim Điền, Đinh Anh Tuấn, nhờ việc tuyên truyền, vận động và hỗ trợ sinh kế, người dân trong xã đã có công ăn việc làm ổn định. Hiện tại, trên địa bàn xã, các mô hình nuôi lợn lai rừng, gà địa phương đều mang lại thu nhập tốt. Từ đó, tình trạng người dân vào rừng đánh bắt động vật, khai thác gỗ trái phép đã không còn xảy ra.
Đến cuối năm 2024, các chương trình hỗ trợ sinh kế đã cung cấp cho người dân vùng lân cận hơn 122.500 cây giống các loại, 311 con heo giống, 61 con bò giống, 60 con dê giống, 14.700 con gà giống và trên 100 đàn ong giống.
Ngoài việc cung cấp cây, con giống, hỗ trợ kỹ thuật canh tác và ký kết hợp đồng bảo vệ rừng, các chương trình thúc đẩy phát triển bền vững tại các khu vực lân cận Vườn Quốc gia còn hỗ trợ phát triển cơ sở hạ tầng, cải thiện diện mạo của khu dân cư.
hàng năm, Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng còn ký hợp đồng bảo vệ rừng với người dân thôn, bản vùng đệm, vùng lõi, vùng giáp ranh. Qua đó, tạo việc làm cho người dân địa phương tham gia trực tiếp các hoạt động du lịch.
So với trước đây, những tác động trái phép của người dân đến tài nguyên rừng đã được hạn chế ở mức tối đa. Kết quả này có được là nhờ sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền địa phương và Vườn quốc gia trong việc hỗ trợ sinh kế cho người dân, cũng như nâng cao ý thức của người dân trong việc giữ rừng và bảo vệ để hưởng lợi từ rừng di sản.
