Tin giả và thông tin sai sự thật đang lan truyền với tốc độ chóng mặt trên mạng xã hội, gây ra sự hoang mang và lo lắng không cần thiết trong cộng đồng. Sự phát triển chóng mặt của mạng xã hội đã tạo ra một môi trường thông tin đa chiều, nơi mà thông tin có thể được chia sẻ và tiếp cận một cách dễ dàng. Tuy nhiên, điều này cũng đồng thời tạo ra kẽ hở cho tin giả phát tán rộng rãi, đe dọa đến sự ổn định và an toàn của môi trường thông tin trực tuyến.
Đặc tính nhanh và sức lan tỏa rộng của thông tin trên mạng khiến việc quản lý và kiểm soát trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. Nếu người sử dụng không có đủ năng lực nhận biết và kỹ năng xử lý thông tin, mạng xã hội có thể trở thành ‘con dao hai lưỡi’, gây ra những hậu quả khôn lường. Gần đây, trên mạng xã hội đã xuất hiện nhiều tin giả liên quan đến các vụ việc thời sự như vụ lật tàu ở Quảng Ninh và tình hình mưa lũ ở Nghệ An.
Thông tin sai lệch về việc ‘vỡ đập thủy điện Bản Vẽ’ đã lan truyền trên các nền tảng như Facebook và TikTok, khiến nhiều người dân hoang mang và lo lắng. Người đăng tin sai sự thật đã bị xử lý theo quy định của pháp luật, nhưng những ảnh hưởng tiêu cực vẫn còn tồn tại. Điều này cho thấy rằng, mặc dù các cơ quan chức năng đã có những biện pháp cụ thể để xử lý tin giả, nhưng vẫn cần có sự tham gia tích cực của người dân trong việc ngăn chặn và xử lý các thông tin sai lệch.
Theo các chuyên gia, tin giả lan truyền nhanh hơn thông tin xác thực do đánh trúng tâm lý tò mò của người dùng. Một nghiên cứu của Viện Công nghệ Massachusetts cho thấy tin giả có tốc độ lan truyền gấp sáu lần sự thật. Tin giả không chỉ gây ảnh hưởng đến cá nhân và gia đình mà còn là nguy cơ gây xói mòn niềm tin và giá trị đạo đức truyền thống trong xã hội. Hơn nữa, tin giả đang bị các thế lực thù địch triệt để khai thác nhằm xuyên tạc và chống phá chế độ.
Chúng thường xuyên đăng tải thông tin chống Đảng, Nhà nước, truyền bá những tư tưởng thù địch và kích động hận thù. Mục đích là khơi dậy sự phẫn nộ và làm lu mờ lý trí của người đọc, người xem, hướng sự chỉ trích vào Đảng và chính quyền. Do đó, việc ngăn chặn và xử lý tin giả không chỉ là trách nhiệm của các cơ quan chức năng mà còn là của toàn xã hội.
Ở Việt Nam, đã thể hiện sự quyết tâm trong việc ngăn chặn và xử lý các hành vi vi phạm. Luật An ninh mạng và Nghị định số 15/2020/NĐ-CP đã thiết lập khung pháp lý chặt chẽ để ngăn chặn các hành vi đưa tin giả. Lực lượng chức năng đã xử lý hàng nghìn vụ việc liên quan đến tin giả và thông tin sai sự thật.
Tuy nhiên, để ngăn chặn tin giả, cần huy động sức mạnh của toàn xã hội. Cần tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và triển khai rộng rãi các chương trình giáo dục kỹ năng số. Người dân cần luôn kiểm chứng nguồn gốc của thông tin trước khi chia sẻ và biết nói không với việc chia sẻ thông tin chưa được kiểm chứng. Chỉ khi có sự tham gia tích cực của người dân, chúng ta mới có thể xây dựng một không gian mạng an toàn và lành mạnh.
Với sự quyết tâm của các cơ quan chức năng và sự tham gia của toàn xã hội, chúng ta hoàn toàn có thể ngăn chặn và xử lý hiệu quả tin giả và thông tin sai sự thật. Đây không chỉ là một thách thức mà còn là một cơ hội để chúng ta nâng cao nhận thức và kỹ năng số, góp phần xây dựng một môi trường thông tin trực tuyến an toàn và lành mạnh cho tất cả mọi người.
