Mỹ vừa công bố một đánh giá tình báo mới, tiết lộ rằng cơ sở làm giàu hạt nhân Fordow của Iran đã chịu thiệt hại nghiêm trọng, có thể đã bị phá hủy hoàn toàn sau một cuộc tấn công vào tháng 6. Cuộc tấn công này, được cho là đã gây ra thiệt hại nặng nề cho cơ sở này, khiến hàng ngàn máy ly tâm hạt nhân bị phá hủy.
Theo NBC News, vào tháng 6, các máy bay ném bom tàng hình B-2 của Không quân Mỹ đã thả 12 quả bom phá boongke xuống nhà máy làm giàu hạt nhân Fordow của Iran. Cùng với đó, 2 quả bom tương tự cũng được thả xuống cơ sở Natanz, và tàu ngầm Mỹ đã phóng hàng chục tên lửa Tomahawk về phía Natanz và cơ sở Isfahan.
Báo cáo tình báo mới của Mỹ cho thấy cơ sở Fordow đã bị thiệt hại nặng nề và có khả năng đã bị phá hủy hoàn toàn. Trong khi đó, hai địa điểm còn lại không bị thiệt hại nặng nề như vậy, nhưng các công trình quan trọng liên quan đến việc chế tạo vũ khí hạt nhân tại đây đã bị phá hủy và có thể mất nhiều năm để tái xây dựng.
Iran lâu nay luôn khẳng định chương trình hạt nhân của nước này chỉ phục vụ mục đích dân sự. Tuy nhiên, các quan chức Mỹ đánh giá rằng nếu không có các cơ sở này, Iran sẽ không thể sử dụng số nhiên liệu hạt nhân đã được làm giàu, ngay cả khi họ cố gắng tái xây dựng.
Theo đánh giá mới, những vụ nổ đã xóa sổ hàng ngàn máy ly tâm hạt nhân bên dưới cơ sở Fordow. Người phát ngôn Lầu Năm Góc Sean Parnell nhắc lại lời của Tổng thống Donald Trump rằng các cơ sở hạt nhân tại Fordow, Isfahan và Natanz đã bị phá hủy hoàn toàn.
Bản đánh giá tình báo mới đã được chia sẻ cho giới nghị sĩ và quan chức của các nước đồng minh trong vài ngày gần đây. Các quan chức Mỹ cũng đã trình phương án tấn công toàn diện hơn, theo đó 6 cơ sở hạt nhân sẽ bị oanh tạc liên tiếp trong vài tuần. Tuy nhiên, Tổng thống Donald Trump đã chọn kế hoạch tấn công giới hạn do lo ngại về sự can thiệp của Mỹ trong các cuộc xung đột tại Trung Đông.
Đầu năm 2020, các quan chức tình báo Mỹ cũng đã đánh giá rằng Iran có thể sẽ mất từ 1-2 năm để phục hồi sau các cuộc tấn công. Tuy nhiên, đánh giá mới nhất cho thấy rằng quá trình tái xây dựng có thể sẽ còn kéo dài hơn nữa.
Các chuyên gia đánh giá rằng việc phá hủy các cơ sở hạt nhân của Iran có thể sẽ làm chậm chương trình hạt nhân của nước này, nhưng không thể loại trừ hoàn toàn khả năng Iran tiếp tục phát triển chương trình hạt nhân.
Trong khi đó, Iran đã nhiều lần phủ nhận cáo buộc của Mỹ và các nước phương Tây về việc nước này đang phát triển vũ khí hạt nhân. Tehran khẳng định chương trình hạt nhân của nước này chỉ phục vụ mục đích dân sự, như sản xuất điện và cung cấp nhiên liệu cho các lò phản ứng nghiên cứu.
Tuy nhiên, các quan chức Mỹ và các nước phương Tây vẫn giữ quan điểm rằng Iran có thể đang che giấu các hoạt động hạt nhân bí mật. Họ yêu cầu Tehran hợp tác đầy đủ với Cơ quan Kiểm soát Hạt nhân Quốc tế (IAEA) để làm rõ các vấn đề còn tồn tại.
Về phần mình, Iran đã cam kết hợp tác với IAEA, nhưng vẫn tiếp tục phát triển chương trình hạt nhân của mình. Các cuộc đàm phán giữa Iran và các cường quốc thế giới về chương trình hạt nhân của Tehran vẫn đang tiếp tục, nhưng vẫn chưa có một thỏa thuận cụ thể nào được đạt được.
Trong bối cảnh hiện nay, tình hình xung quanh chương trình hạt nhân của Iran vẫn còn rất phức tạp và nhạy cảm. Các bên liên quan đang phải đối mặt với những thách thức lớn trong việc tìm kiếm một giải pháp hòa bình và bền vững cho vấn đề này.
NBC News
